Dit wordt er van u verwacht als iemand u aanwijst als executeur

Een executeur (vroeger: executeur-testamentair) zorgt na iemands overlijden voor het afwikkelen van de nalatenschap. Deze persoon is hiervoor door de overledene aangewezen in zijn of haar testament. Welke taken brengt dit met zich mee en waar dient iemand die tot executeur is gekozen allemaal rekening mee te houden? 

Welke verantwoordelijkheden heeft de executeur?
De meeste mensen kiezen ervoor om iemand die dichtbij hen stond aan te wijzen als executeur. In ieder geval spreekt er uit de aanwijzing een diep vertrouwen tegenover de gekozen persoon. De executeur regelt immers het afwikkelen van nalatenschap van de overledene: geen geringe verantwoordelijkheid.

Mede vanwege deze verantwoordelijkheid mag de benoeming tot executeur ook altijd worden geweigerd. Het is in ieder geval aan te raden u voor aanvaarding goed te laten informeren over de taken en risico’s die de functie met zich meebrengt. Wanneer u ervoor kiest het executeurschap te aanvaarden, wordt bij de notaris een zogenaamde verklaring van executele opgesteld. Daarin worden de benoeming, aanvaarding en daaruit voortkomende bevoegdheden officieel vastgelegd. 

Deze verklaring heeft de executeur nodig bij het uitoefenen van verschillende taken zoals voor het opvragen van informatie bij de belastingdienst of van gegevens bij de bank. 

Dit heeft de executeur verder nog nodig
Behalve de verklaring van executele is er meer nodig voor het goed afwikkelen van de nalatenschap:

-Overlijdensakte, te verkrijgen bij de gemeente waar iemand is overleden.

-Uittreksel CTR, met de gegevens over iemands testament zoals door wie dit is opgemaakt. Dit is op te vragen via het Centraal Testamentenregister of bij de notaris van de overledene.

-Uittreksel boedelregister op te vragen bij de rechtbank. Dit document draait om het aanvaarden van de nalatenschap: hieruit blijkt of erfgenamen de nalatenschap aanvaard of verworpen   hebben.

Vaak heeft de notaris bij wie een verklaring van executele is opgemaakt deze documenten al gecontroleerd. 

Het is natuurlijk ook belangrijk op de hoogte zijn wie de erfgenamen zijn. De executeur handelt in hun belang en legt verantwoording aan hen af. Wie de erfgenamen zijn en informatie over de aanvaarding van nalatenschap staat vermeld in een verklaring van erfrecht. In sommige gevallen is het prettig om naast een verklaring van executele ook over die verklaring te beschikken. 

Het afwikkelen van de nalatenschap
Als executeur is het uw taak een boedelbeschrijving op te stellen. In de praktijk komt dit neer op toegang tot alle administratie van de overledene. Denk aan bankafschriften, belastingaanslagen en aangiftes, WOZ- aanslagen, hypotheekoverzichten en huurcontracten, een lijst van waardevolle spullen en een samenlevingsovereenkomst of huwelijkse voorwaarden.

Het kan voorkomen dat erfgenamen dergelijke informatie niet beschikbaar willen stellen. De rechter kan hun dan opleggen om dit te doen. U mag - net als de erfgenamen - niet beschikken over de nalatenschap maar deze alleen beheren voor afhandeling. Het is daarom belangrijk om bijvoorbeeld een huurcontract te beëindigen. Als u twijfelt over wat u wel en niet mag doen, kunt u advies inwinnen bij een advocaat, gespecialiseerd in erfrecht. Zo voorkomt u dat u als executeur aansprakelijk wordt gesteld. 

Ook hebt u als executeur de taak om iedere bekende schuldeiser op te roepen en de gelegenheid te geven om een vordering in te dienen. 

Bij het afwikkelen van de nalatenschap behoort ook het betalen van schuldeisers en het doen van aangifte erfbelasting. Als het nodig is hiervoor spullen uit de erfenis te verkopen, bent u verplicht om met de erfgenamen te overleggen over een goede manier om dit te doen (tenzij het testament anders heeft bepaald). Sowieso bent u verplicht de erfgenamen op de hoogte te houden van het verloop.

De afronding 
Normaal gesproken is de taak van de executeur volbracht als de nalatenschap is afgewikkeld en alle schulden zijn betaald. De erfgenamen - zij die hebben gekozen voor aanvaarden van de nalatenschap - kunnen dan de erfenis verdelen.

De executeur is verplicht om na afloop inzicht te geven in de wijze waarop de taken zijn uitgevoerd en de nalatenschap is afgehandeld. Het is hoe dan ook aan te raden om een gespecialiseerde erfrechtadvocaat in de arm te nemen om het gehele proces in goede banen te leiden.