Wilde natuur of stadspark? Welke kant gaan de schansen op? Over anderhalve week is er een uitspraak.
Wilde natuur of stadspark? Welke kant gaan de schansen op? Over anderhalve week is er een uitspraak. Foto's: Christian Pfeiffer

Ecoloog tegenover ecoloog
bij rechtszaak over schansen

WEESP - Tien man sterk zaten ze donderdag tegenover elkaar bij de rechtbank in Utrecht: de gemeente Weesp en de stichting Flora en Fauna Bescherming Weesp. Inzet van de strijd? De schansen van de stad.

door Christian Pfeiffer

In een ruim twee uur durende rechtszaak werden drie punten uitgevochten: mag de gemeente gaan maaien op de schansen, mag de gemeente bomen gaan snoeien op de schansen en had de gemeente al ontheffingen moeten aanvragen voor de toekomstplannen van de schansen?

De gemeente zit met de handen in het haar. Al sinds de lente van dit jaar mag er bijna geen onderhoud worden gedaan. Dat leidt, zo zei wethouder Herman Tuning (GroenLinks) twee weken geleden in het WeesperNieuws, tot een zooitje en mogelijk tot gevaarlijke situaties omdat bomen takken kunnen gaan verliezen. Het is daarom de hoogste tijd dat gemeentemedewerkers onderhoud kunnen plegen aan heel veel bomen, en daarvoor zijn bij het Rijk de benodigde ontheffingen aangevraagd op de Flora- en Faunawet. Dat is verplichte kost.

Maar de gemeente gaat helemaal geen onderhoud plegen, zo is het verweer van Kees de Graaf van de Stichting Flora- en Fauna Bescherming Weesp in de rechtbank. Kees doet, opvallend, zelf het woord, zonder advocaat. Overtuigend goed zelfs. De Graaf stelt dat alle plannen van de gemeente een opmars zijn naar de nieuwe visie voor de schansen. Daarin moeten de schansen meer een stadspark worden en minder verruigd. En daar zijn de zelfbenoemde natuurliefhebbers het niet mee eens. Tenminste, de gemeente mag het niet verkopen als onderhoud.

Door dit onderhoud worden de leefgebieden van vleermuizen en van de waterspitsmuis verstoord. De gemeente behandelt bovendien de vegetatie verkeerd: er groeien op de schansen bijzondere planten die in bepaalde perioden helemaal niet gemaaid mogen worden. Zo luidt de aanklacht van De Graaf aan het adres van de gemeente.

Bang voor een stiekeme herinrichting van de Weesper schansen

Zo vonden de stichting en de gemeente elkaar donderdag in de rechtbank. Elke zijde werd geflankeerd door eigen ecologen en boomdeskundigen. De boomdeskundigen van de Stichting Flora en Fauna Bescherming vertelde dat het plan van de gemeente voor de bomen niet klopte, de boomdeskundige van de gemeente vertelde dat het verweer van de stichting niet klopte. En vice versa.

Iconisch is de rol van de watervleermuis op de schansen. Komt die nu wel voor of niet? Ja, zegt de ecoloog van de stichting. Hij is waargenomen, door hem. Maar het ecologisch bureau van de gemeente beweert 560 uur met meerdere ecologen en elektronische apparatuur naar de vleermuis te hebben gezocht en geen enkel exemplaar te hebben gevonden. Nee, dat komt, zo zei de stichtingecoloog, omdat de gemeente bij de verkeerde boom keek. Echt niet, zei de gemeente-ecoloog weer: we hebben wel degelijk goed gekeken. Of dat beestje voorkomt of niet, is zeer belangrijk. Want stel dat er wel een watervleermuis woont, dan moeten de plannen daarop worden aangepast. Een bijzonder geval is de waterspitsmuis. Die hoeft niet eens te worden waargenomen om als apart geval in de plannen te worden behandeld. Dat beestje is zo slecht waar te nemen dat de wetgeving eist dat gemakshalve er maar vanuit moet worden gegaan dat hij op de schansen leeft. Met dat soort bepalingen weet de stichting wel raad: ze vond dat de gemeente veel te weinig rekening met de muis had gehouden.

De stichting wil dat de rechter per direct al het onderhoud weer voor langere tijd opschort omdat de gemeente onvoldoende rekening houdt met de natuur. Voor bastion De Nieuwe Achtkant gaan de liefhebbers nog verder. Daar moeten maatregelen worden genomen om de boel terug te draaien van voor de reconstructie een paar jaar geleden. Een deel van het gras moet worden weggehaald voor de ringslang.

Of de rechter daarin meegaat is over twee weken zeker. Dan volgt de uitspraak. In ieder geval voor het maaien en snoeien van de bomen. De rest kan later worden omdat de rechter meer tijd wil hebben. Een einde wordt het zeker dan nog niet. Beide partijen zinspeelden op een hoger beroep tegen de beslissing. De vraag rijst ondertussen wel wat belangrijker is op de schansen: de mens of de watervleermuis?

Bianca en Kees de Graaf op de schansen in de lente.
Wethouder Herman Tuning wil graag de schansen onderhouden.