'Rookgordijn' rond de brandweer
WEESP - Er is veel bureaucratie, een te grote managementlaag en een kloof tussen de werkvloer en de top binnen de regionale brandweer. Dat is de conclusie van een uitvoerig onderzoek door RTV NH en EenVandaag. De brandweertop zegt zich "niet te herkennen" in dat beeld. Wat vervolgens de Vakvereniging Brandweer Vrijwilligers (VBV) de uitspraak ontlokt dat de brandweertop een 'rookgordijn' wil optrekken. Kortom: het rommelt bij de vrijwillige brandweer Gooi & Vechtstreek.
De regionale omroep ondervroeg 1100 brandweervrijwilligers in Noord-Holland die aangesloten zijn bij de Vakvereniging Brandweer Vrijwilligers, waarvan ook veel vrijwilligers van de brandweer Gooi & Vechtstreek, waar ook Weesp onder valt. De ondervraagden hebben het gevoel dat er geen aandacht is geweest voor hun positie in de reorganisatie van de afgelopen jaren. Zij vinden dat er te veel van hen gevraagd wordt omdat ze ingezet worden als beroeps. Wie kritiek geeft wordt daar op afgerekend, deelnemers gebruiken regelmatig het woord 'angstcultuur'.
Een groot kritiekpunt is de maatregel om met minder dan zes manschappen uit te rukken. Zeven van de tien brandweervrijwilligers uit het onderzoek vinden dit een slechte zaak. Het zijn provinciale uitkomsten. Het is niet duidelijk of de kazerne van Weesp, die voorop liep met dit bekritiseerde uitruksysteem, daar een uitzondering op vormt: brandweerlieden willen daar niet met ons over praten. Burgemeester Bas Jan van Bochove zegt zich "niet te herkennen" in deze uitkomsten. "Mijn deur staat altijd open voor brandweervrijwilligers", voegt hij toe. Maar wat heb je daaraan als er inderdaad sprake is van een angstcultuur?
Pieter Broertjes, burgemeester van Hilversum en voorzitter van de Veiligheidsregio Gooi en Vechtstreek, en brandweercommandant John van der Zwan stelden in een reactie dat het journalistieke onderzoek de vakbekwaamheid van de brandweerlieden aan de kaak had gesteld en dat de uitkomst als een schoffering kon worden opgevat. Volgens vakvereniging VBV staat de kwaliteit van het personeel helemaal niet ter discussie, maar gaat het om de methodiek. Daarmee wordt opnieuw gedoeld op het uitrukken met kleine, snelle brandweerwagens met twee brandweerlieden aan boord, de zogeheten TS2. Waarna de andere manschappen volgen in een tweede auto. Over goede of slechte ervaringen daarmee in Weesp rept het provinciale onderzoek niet. Uit Hilversum echter, komt een voorbeeld van een brand op 16 november in een gebouw met aanleunwoningen met veel zorgbehoevende mensen, waarbij een dodelijk slachtoffer viel te betreuren. De vakvereniging meent dat de brandweer hier met te weinig man op af is gekomen. De uitrukmethode met het tweemansbusje en de auto met vier brandweerlieden die het busje volgde, was in dit geval niet toereikend. "Zeer opmerkelijk is dat op basis van de melding van de brand - rook uit de meterkast, afkomstig uit een gebouw met kwetsbare en niet-zelfredzame mensen - een beperkte slagkracht is ingezet", schrijft de VBV. En dan was het ook nog zo dat de inzet zich in de eerste tien minuten richtte op de eerste verdieping terwijl de vuurhaard zich een etage hoger bevond.
Dat de VBV fel tegen de in 2012 ingevoerde Gooise werkwijze is, maakt zij al tijden duidelijk. Ook het optreden van de TS2 bij een brand in Hilversum op woensdag 4 november kaartte de vakvereniging aan. Terwijl het korps hier de inzet van het tweemansbusje roemde, vroeg de VBV zich af welke meerwaarde deze 'plantenspuit' had bij deze grote brand.
Daarnaast hebben de brandweertop en de vakvereniging een verschillende verklaring voor de terugloop van het aantal vrijwilligers. Er is bewust gekozen voor minder vrijwilligers, was de uitleg van de commandant. Met onvrede onder de vrijwilligers zou dit weinig te maken hebben. Wat de VBV betreft speelt onvrede wel degelijk een grote rol. In het korps Gooi en Vechtstreek gaat het om een daling van 19 procent, aldus de vakvereniging.