'Door astronomie denk ik anders'
WEESP - Als het een beetje helder weer is, zit Louw Pals (86) achter zijn telescoop op zijn balkon op zes hoog. Overdag om de vlekken op de zon te bestuderen en 's nachts vertellen sterren hem de mooiste verhalen. Astronomie is een hobby die zijn lust en leven werd. Voor zijn inspanningen voor de KNVWS Gooi en Vechtstreek ontving de Weesper onlangs de onderscheiding 'lid van verdienste': hij is er trots op.
door Ruth van Kessel
Tot vorig jaar was Louw Pals in de winter op alle sterrenkijkdagen van de Gooische Sterrenwacht wel te vinden. Avonden bracht hij door op de Bussumer hei, waar hij met plezier geïnteresseerden liet meekijken door zijn telescoop. Prachtige momenten werden zo gedeeld. De Weesper is al vanaf de begin zeventiger jaren actief bij de KNVWS Gooi en Vechtstreek, maakte mooi sterrenkijkreizen mee en hielp mee bij het organiseren van thema-avonden en cursussen.
U bent gestopt met de begeleiding van de sterrenkijkavonden?
"Helaas is mij dat fysiek te zwaar geworden, maar ik heb er altijd erg van genoten. De sterrenwacht houdt in de winter tot half april op vrijdag altijd sterrenkijkavonden die voor iedereen gratis te bezoeken zijn. Jarenlang was dat op de Bussumse hei en de laatste twee jaar, met de komst van de sterrenwacht bij het bezoekerscentrum van Natuurmonumenten in 's-Graveland, comfortabel binnen. Het was en is elke keer weer anders wat je in de telescoop te zien krijgt - afhankelijk van de stand van de sterren - en geweldig om dat met anderen te delen."
Mooie momenten beleefd dus?
"Nou en of, te veel om op te noemen. Eén moment zal me altijd bijblijven: ik had bedacht om op zo'n kijkavond een keer mijn kleine Newton-telescoop mee te nemen. Dat ding is wat handzamer en lager in te stellen, zodat ook kinderen of mensen die niet kunnen staan door het oculair kunnen kijken. Een mevrouw in een rolstoel was al bij iedereen langsgeweest, maar overal stond het oculair te hoog voor haar. Niet bij mij: ik schoof de rolstoel onder de telescoop en haar gezicht toen ze Saturnus met de ringen eromheen kon waarnemen, zal ik nooit vergeten. Ze werd helemaal lyrisch. Zoiets moois had ze nog nooit gezien. Dat is toch mooi om mee te maken!"
Nu kijkt u nog wel naar de sterren vanaf uw balkon?
"Dagelijks. Naar de sterren bij helder weer en overdag naar de zon. Ik ben bezig met de ontwikkeling van een zonnewijzer. En in de komende periode trekt Jupiter met zijn vier manen langs: rond 22.00 uur moet hij zichtbaar zijn. Haha, astronomie is een hobby die je 24 uur per dag kan bezighouden, als je wakker bent tenminste. Ik laat me tegenwoordig ophalen om naar lezingen van de KNVWS te gaan, want die wil ik niet graag missen."
'Ik voel me meer thuis bij astronomie dan bij religie'
Heeft uw groeiende kennis over het heelal u veranderd?
"Ik heb in al die jaren nog niets gezien in het heelal dat blijvend is. Dat zet een mens aan het denken. Door mijn huwelijk kwam ik in de hervormde kerk terecht, maar door mijn verworven inzichten kwam ik los van de ideeën over een God die alles heeft voorbestemd. Ik geloof niet in een plan voor de mensheid, wel dat alles gebeurt volgens een bepaalde wetmatigheid. Iets waar wetenschappers al eeuwen naar op zoek zijn en waarin ze ook met terugwerkende kracht in het gelijk worden gesteld. Denk maar aan Galileo en zijn idee dat de aarde om de zon draait en nog zeer recent is ook Einstein in zijn gelijk gesteld. Ik voel me meer thuis bij astronomie dan bij religie."
Koos u destijds bewust voor een woning hoog in een flatgebouw?
"Nee, dat is een gelukkig toeval. Als ik bewust had gekozen dan had ik wel op de achtste verdieping gewoond, haha."
Op vrijdag 25 maart houdt Sterrenwacht Gooi en Vechtstreek een thema-avond over de planeet Jupiter. Er worden presentaties gegeven en bij helder weer is deze grootste planeet van ons zonnestelsel met haar vier manen ook te bekijken door de telescopen van de sterrenwacht. De sterrenwacht bij het bezoekerscentrum van Natuurmonumenten in 's-Graveland is geopend van 20.00 tot 22.00 uur, toegang is gratis.