'Ik laat iedereen in zijn waarde. Behalve als het radicaal wordt'
WEESP - De Weesper GroenLinks-raadsleden Max van Dorth, Charda Kuipers en Maarten Miner hebben het Jesse Klaver-effect niet nodig. Bij de gemeenteraadsverkiezingen van 2014 boekten ze drie zetels, de hoogste uitslag ooit voor GroenLinks aan de Vecht. Uit de recente Stadspeiling bleek dat GroenLinks de kiezer nog steeds in die mate behaagt. Is er een Max van Dorth-effect?
door André Verheul
Max van Dorth is blij met hoe constructief de huidige gemeenteraad de zaken tegenwoordig aanpakt. "De samenwerking tussen de verschillende partijen vind ik zó geweldig. Ik betrap mezelf erop dat ik wel eens te veel naar andere partijen stap met het idee om te kijken wat ze ervan vinden. Of als we als coalitie met een voorstel komen dat ik vraag of er bij de anderen nog wensen zijn. Niet uit politiek gewin, maar omdat ik het als één raad voel. En als de oppositie nu wel eens tekeer gaat, zit ik te lachen en denk ik soms zelfs: je hebt nog gelijk ook."
Mag ik je omschrijven als de vriendelijke opa uit de raad?
"Zo probeer ik mij te manifesteren. Ik ben niet van de politieke spelletjes. Ik vind oppositie en coalitie ook rotwoorden. We zitten allemaal in één gemeenteraad. Als ik het niet eens ben met een voorstel van onze eigen coalitie stem ik tegen. Als ik tijdens de raadsvergadering merk dat Charda of Maarten wat op hun stoel zitten te schuiven, dan zeg ik: als je het er niet mee eens bent, dan neem je het woord maar. We houden elkaar scherp."
Een collega-raadslid zei over jou: Max is meer links dan groen.
"Ja, misschien wel. Knokken voor wat kwetsbaar is, dat was een verkiezingsleus van mij. Sociaal is voor mij belangrijk. Maar ik hou niet van pamperen. Dat geldt ook voor groen: behouden, maar niet doorslaan. Dus geen hele grote acties om een klein stukje groen te behouden. Zet je dan in voor de werklozen, denk ik dan."
Dus stemde je tegen het voorstel om de bloembakken in Weesp te behouden, omdat je het geld liever aan de zorg besteedt?
"Zo lag de keuze: bloemen of zorg. Als ik die keuze moet maken dan vind ik mensen belangrijker. Maar als het een voorstel was geweest voor een volledige kaalslag op de schansen dan was de aantasting van het groen zo groot geweest dat het voor mij misschien anders had gelegen."
'Na elke stemming komt er dat stemmetje: heb ik het wel goed gedaan?'
Merk je iets van een kloof tussen burger en politiek?
"Als die kloof er is dan zou ik mij daarvoor moeten schamen, want die hoort er niet te zijn. Wel een kanttekening: de mensen lezen in de krant vaak wat de raad besloten heeft, maar daar staan niet alle overwegingen en diepere achtergronden bij. Het carillon is een voorbeeld. Die kwestie was met veel emotie omkleed. Wij hebben die emotie weggehaald en rationeel gekeken naar de argumenten voor en tegen. Dat is een inhoudelijke afweging geweest, maar dat komt niet bij iedereen voor het voetlicht. Ik snap dat de krant niet de complete raadsverslagen afdrukt, ik snap ook dat mensen niet verder komen dan: jij bent een mooie, je snoert ons mooie carillon de mond."
En de discussie over de Laurentiuskerk?
"Ik baal er nog steeds van hoe dat gelopen is. Wij hebben daar binnen onze fractie stevig over gediscussieerd. Ik vond dat we het proces moesten laten lopen zoals het liep. Omdat de gemeente beperkte invloed had, omdat het behoud van de toren vooropstond - waarvoor we hebben gepleit in onze verkiezingscampagne - en ook omdat ik een sterk vertrouwen heb in Cees van Vliet. Dus ook weer heel rationeel: om de toren te behouden ben ik deze richting op gegaan. Overigens heb ik over dit besluit heel weinig reacties gehad, dat carillon was veel heftiger."
Vind je het moeilijk om raadslid te zijn?
"Al er gestemd moet worden dan begint de twijfel. Politiek gezien weet ik wat ik moet doen, maar er is altijd dat stemmetje dat zegt: doe ik er wel goed aan? Die twijfel heb ik bij elke stem."
Waar twijfel je dan over?
"Of ik wel gelijk heb. Ik ben ook maar een simpele ziel. Maar altijd met de bedoeling het beste te doen. Niet voor 'de bevolking', want dat vind ik zo hoogdravend. Nee, ik zeg altijd: we doen het voor de stad. Als we de stad laten bloeien, profiteer je daar als inwoner van. Daarom kun je ook tegen die inwoner zeggen: ik ben tegen jouw mening, ook al ben je mijn kiezer. Want de stad profiteert ervan en daarom doen we het zo. En omdat raadsleden over elk voorstel worden bestookt met dikke pakken papier kunnen zij daar het beste een mening over vormen en over oordelen."
Wat is volgens jou het belangrijkste dat moet gebeuren met de stad?
"Samenwerking zoeken met andere gemeenten, in welke vorm dan ook. De druk is groot binnen het ambtelijk apparaat: van buitenaf, de rijksoverheid eist steeds meer, grote projecten walsen over ons heen; kijk maar naar ProRail. Willen we ons goed staande houden dan is schaalvergroting nodig."
Voor de bewoners is het het beste als de gemeente groter wordt?
"Nee, voor de stád is dat het beste. En de bewoners profiteren."
Je werkte lang voor defensie en bent voor de VN uitgezonden naar Joegoslavië waar een burgeroorlog woedde. Hoe kijk je daar op terug?
"In de eerste maanden zaten we in een soort niemandsland tussen moslims en Kroaten. We hebben daar goede dingen kunnen doen. Een tweede missie was in Serajevo. Dat werd een ander verhaal. Ik heb daar heftige dingen meegemaakt. Ben gevangen geweest, elke dag beschoten… ik praat er liever niet over. Ik heb gezien wat oorlog is. Normen en waarden gaan heel hard achteruit. Met als gevolg mensonterende toestanden. Je bent ontzettend kwetsbaar. Door wat ik daar heb meegemaakt, weet ik wat het inhoudt om vluchteling te zijn. Als je dan nu in Nederland sommige mensen over vluchtelingen hoort praten, nou, dan zeg ik: geluk zoeken is er voor een echte vluchteling niet bij."
Hoe kijk je dan naar de vluchtelingencrisis?
"Ik sta daar gedeeld in. Ik snap dat mensen ertegen zijn, maar ze redeneren vanuit hun onderbuik. Maar ik vind ook dat de voorstanders vanuit hun onderbuik redeneren; het gevoel van: het is zielig. Zonder de kennis over wat het inhoudt, is de discussie erover moeilijk. In feite benader ik het ook vanuit de onderbuik, omdat ik heb meegemaakt wat ik heb meegemaakt. Voor elke discussie, ook in de Weesper politiek, geldt: het maakt mij niet uit of je voor of tegen bent, zolang je maar niet radicaal wordt. Je kunt een discussie aangaan om de ander te overtuigen. Lukt dat niet, dan moet je je daarbij neerleggen. Er geen strijd over leveren."
Maar het gebeurt wel.
"En daar verzet ik mij dan tegen. Dat heb je ook in raad kunnen zien. Ik ben een 'mensenmens'. Ik laat iedereen in zijn waarde, behalve als het radicaal wordt."