'Hoe fantastisch zou het zijn als dit lukt'

WEESP - De herontwikkeling van de Laurentiuskerk is een kostbare zet voor Cees van Vliet. Maar dat is van ondergeschikt belang. "Mijn drijfveer is om hier iets moois te maken en te behouden voor Weesp. Dit is het mooiste project dat ik ooit heb gedaan. Maar ook het meest intensieve."

De door de parochie in 2014 verlaten kerk aan de Herengracht kampt al decennia met grote funderingsproblemen waardoor ernstige verzakking dreigt. Die problemen joegen alle potentiële kopers weg. Alleen de Weesper ondernemer Cees van Vliet was bereid om te garanderen dat in zijn plan het aangezicht van de kerk behouden zou blijven: de kerktoren en twee zijbeuken. Voor de rest van de kerk leek sloop onontkoombaar, want daarmee kwam er ruimte vrij voor nieuwbouw die voor de financiële dekking moest zorgen.

Maar wat nu blijkt, is dat er geen fatsoenlijk plan te maken is met een halve kerk. Van Vliet: "Het gaat om het maken van een mooie overgang van de kerktoren en de resterende delen van de kerk naar de woningen in de kerktuin. We hebben veel ontwerpen laten maken, maar het lukte niet om tot een mooi architectonisch plan te komen dat past in het centrum van Weesp."

Dus kiest Van Vliet nu voor behoud van de kerk en aanvaardt hij de financiële consequenties. "Natuurlijk heb ik de kerk niet gekocht om volledig te slopen; mijn intentie is altijd geweest om de toren te behouden en een zorgvuldig plan te ontwikkelen dat goed is voor Weesp. Dit project zie ik als uitdaging om in onze stad iets moois te realiseren. Voor alle duidelijkheid: dit project is financieel niet winstgevend, dat wist ik van tevoren. Dat is ook de reden waarom het kerkbestuur niemand kon vinden die het project aandurft. Zelf zou ik een dergelijk project nooit doen buiten Weesp."

Of de kerk nu geheel of gedeeltelijk behouden blijft, een nieuwe fundering is altijd nodig. Van Vliet komt tot die conclusie na eigen onderzoek. "Het heeft mij gestoord dat mensen willens en wetens verkeerde informatie over onder meer de kosten van funderingsherstel naar buiten brachten. Mensen die repten over bedragen van enkele tonnen wisten vaak heel goed dat je dan alleen het slechtste stukje van de fundering herstelt, zonder verder onderhoud. De kerk is dan voor de korte termijn, zeg tien tot vijftien jaar behouden, maar alleen voor gebruik als kerkgebouw. Nieuwe functies zouden niet mogelijk zijn. Inmiddels weten we dat de kosten voor het funderingsherstel hoger zijn dan gedacht, namelijk circa 1,5 miljoen euro. Dat is gebaseerd op een zorgvuldig proces dat maanden in beslag heeft genomen. Uiteindelijk is de uitkomst van deze onderzoeken hetzelfde als de onderzoeken die het kerkbestuur, het bisdom en de gemeente Weesp hebben laten doen en waarop dus terecht de kaders door de gemeenteraad zijn vastgesteld", zo maakt Van Vliet aan deze discussie een einde.

Van Vliet praat liever nooit over geld, maar als we ernaar vragen, wil hij de hoofdlijnen wel schetsen. De pastorie en de tuin kocht hij voor 1 miljoen euro, de kerk voor 1 euro. Daar komt bij dat er alleen al in de kerk tussen de 3 en 4 miljoen euro geïnvesteerd moet worden om de komende 50 jaar de kerk in stand en exploitabel te houden. De opbrengst zal moeten komen uit de exploitatie van de kerk en de gedeeltelijke bebouwing van de tuin. "Nieuwe functies, nieuwe bestemmingen en aanpassingen zijn dus absoluut noodzakelijk."

En als die aanpassingen niet mogen? Van Vliet: "Daar wil ik niet eens aan denken. Ik hoop dat we allemaal positief over dit project kunnen blijven. Weesp is zo mooi, een parel vlak bij Amsterdam, en daar hoort die kerk bij. Vanuit mijn betrokkenheid bij Weesp ben ik bereid hier mijn nek voor uit te steken. Noem mij dan maar 'die idioot' die het doet. Van de mensen die mij in Weesp over de kerk aanspreken, krijg ik alleen maar positieve reacties. Hoe fantastisch zou het zijn als dit lukt."