Veel statushouders, weinig woningen vrij
WEESP - Weesp ligt met het huisvesten van vergunninghouders achter op de taakstelling van het Rijk. Dit kalenderjaar moet Weesp 46 voormalig vluchtelingen een woning aanbieden, terwijl dat volgens gegevens van het ministerie van Binnenlandse Zaken tot nu toe voor vijf mensen is gelukt. Burgemeester Van Bochove zegt: "Geen idee of we de taakstelling halen."
door André Verheul
De reactie van de burgemeester is er niet een uit onverschilligheid, maar wordt ingegeven door onduidelijkheid. Zo is de huisvesting een ingewikkeld samenspel van vraag en aanbod. "We zijn in eerste instantie afhankelijk van hoeveel mensen we aangeboden krijgen via het Centraal Orgaan opvang asielzoekers, het COA. Vervolgens moeten wij een woning beschikbaar hebben die ook nog eens geschikt is", zo legde de burgemeester uit op Radio Weesp. De krapte op de huurmarkt in Weesp is daarbij een probleem. Anticiperen valt ook niet mee. Omdat het onduidelijk is wanneer het COA met verzoeken komt, weet je namelijk vooraf niet welk type woning er nodig is: een eengezinswoning of bijvoorbeeld een appartement voor een alleenstaande.
Procedure
Een vluchteling die in Nederland aankomt, heet een asielzoeker en wordt opgevangen in een asielzoekerscentrum. Na het doorlopen van een (strenge) procedure wordt de asielzoeker óf teruggestuurd naar zijn land van herkomst óf hij mag in Nederland blijven. In dat laatste geval heet hij 'statushouder' of 'vergunninghouder' en maakt hij volwaardig deel uit van de Nederlandse samenleving. Dat betekent onder meer naar een eigen woonruimte verhuizen. De huisvestingstaak ligt dus bij de gemeenten. Het Rijk legt hiervoor halfjaarlijks een taakstelling op. Weesp moet in de eerste helft van dit jaar 21 statushouders huisvesten. Dat is voor vijf mensen gelukt. Inmiddels is de taakstelling voor het tweede halfjaar bekend: 25. Weesp moet voor het einde van dit jaar dus nog 41 statushouders huisvesten om aan de taakstelling voor 2016 te voldoen. Lukt dat niet, dan wordt het aantal dat niet werd gehaald opgeteld bij de taakstelling van 2017. En de opdracht voor de komende tijd wordt naar verwachting toch al flink groter als gevolg van de grote instroom asielzoekers op dit moment.
Woningen bouwen
Met andere woorden: door de toestroom van statushouders wordt ook de druk op de woningmarkt in Weesp groter en groter. Mogelijkheden om de woningmarkt wat op te schudden zijn wel te bedenken, maar Van Bochove typeert ze allemaal als 'lastig'. Het bouwen van meer sociale huurwoningen bijvoorbeeld. "Er wordt wel veel gebouwd in Weesp, maar dat is allemaal in de koopsector. Weesp kent een relatief hoog aantal sociale woningen, daarom is in het verleden gezegd: we bouwen nu voor een ander deel van de markt. Het college komt echter binnenkort met de Nota Woonvisie en dan wordt duidelijk hoe we dat voor de komende jaren invullen", zo opent de burgemeester ruimte voor een beleidswijziging. Maar veel mogelijkheden voor het bouwen van sociale huurwoningen zijn er niet in Weesp. Omdat de gemeente geen bouwgrond heeft, hangt veel af van een woningcorporatie of een marktpartij. Datzelfde geldt voor het ombouwen van kantoorgebouwen tot woonruimtes.
Onvrede
De voorrang die statushouders krijgen, leidt tot onvrede bij andere woningzoekenden. De burgemeester ziet, hoort en leest die reacties ook. "We hebben zorgvuldig regels met elkaar afgesproken en die moeten we op een zorgvuldige manier uitvoeren. Het is ook aan mij om dat goed te blijven uitleggen. Het gaat erom dat we alle groepen moeten bedienen, maar de een zit soms meer in de knel dan de andere. Daar zijn die urgentieregels voor en die passen wij toe. In ons land hebben we op dit moment te maken met een grote groep vluchtelingen en als wij na zorgvuldige procedure en screening vinden dat ze hier mogen blijven, dan moeten we ze ook huisvesten. Sommige anderen die op de wachtlijst staan, kunnen door omstandigheden zelf ook urgent worden, dan hebben zij weer voorrang."