Weesp niet zelfstandig verder, maar hoe dan wel?
WEESP - De gemeente Weesp kan niet volledig zelfstandig verder. Die conclusie trekt de gemeenteraad van Weesp naar aanleiding van haar eigen bestuurskrachtonderzoek. Het betekent dat Weesp op zoek moet naar gemeente(n) om mee samen te werken of te fuseren.
door André Verheul
Als volledige zelfstandigheid niet meer haalbaar is, blijven er drie opties open.
- Weesp gaat op bepaalde terreinen samenwerken met andere gemeenten
- Weesp gaat alleen een ambtelijke fusie aan, maar behoudt zijn eigen bestuur (raad en college)
- Weesp vormt met één of meerdere gemeenten een nieuwe gemeente
'Wat als we de burgerpeiling positiever hadden ingevuld?
De gemeenteraad staat nu voor de opdracht de optie te kiezen die voor de toekomst van Weesp het beste is. Een erg moeilijke afweging, ga er maar aan staan.
In 2006 kwam de toenmalige raad van Weesp ook al tot de conclusie dat volledige zelfstandigheid niet het beste is voor Weesp. Om later noodgedwongen toch de (voorlopige) zelfstandigheid weer te omarmen. Het illustreert de onvoorspelbaarheid van dit slepende dossier, maar het laat onverlet dat Weesp nu opnieuw nadrukkelijk op weg is naar de fusiebui die we allemaal al jaren zien hangen.
Provincie
Onze raadsleden zullen nu zeggen dat het woord 'fusie' nog veel te prematuur is. Op zich klopt dat, want de gemeenteraad heeft op dit moment niet besloten tot een fusie, waardoor samenwerking met andere gemeenten ook nog steeds een optie is. De vraag is of samenwerking wel een duurzame oplossing is. Een eerdere samenwerking met Hilversum (Sociale Zaken) is mislukt en de samenwerking met Stichtse Vecht en Wijdemeren (o.a. Sociaal Domein) wordt stopgezet. Nog zwaarder weegt de dringende wens van de provincie Noord-Holland om het aantal gemeentes in de regio Gooi en Vechtstreek voor 2023 terug te brengen naar maximaal drie, zonder dat er één restgemeente overblijft. Dat is geen samenwerken, dat is fuseren.
Het provinciebestuur zou in principe open kunnen staan voor andere opties, maar dan zou het erg helpen als Weesp daar sterke argumenten voor kan aandragen. Het bestuurskrachtonderzoek van de Weesper gemeenteraad biedt die argumenten nauwelijks. Eerder het omgekeerde is het geval.
- De financiële positie van de gemeente Weesp staat op langere termijn onder druk
- De ambtelijke organisatie wordt als 'kwetsbaar' beoordeeld
- Er is te weinig toekomstvisie
Zie daar de argumenten van de gemeenteraad om de conclusie te trekken dat volledige zelfstandigheid geen optie meer is.
Bevolking
Is de zaak werkelijk onomkeerbaar? Nog even terug naar 20 december 2006, toen de Weesper gemeenteraad het 'historische besluit' nam om de zelfstandige gemeente op te heffen en te fuseren met Bussum, Naarden en Muiden. Een fusie die er nooit kwam, omdat de bevolking en de politiek in Bussum er zich zeer stevig tegen verzette. Inwoners hebben dus invloed, hoewel de Bussumers een fusie niet hebben kunnen afwenden (het werd alleen een andere fusie).
Van grote weerstand onder de Weespers was destijds geen sprake. Maar ja: het is al weer tien jaar geleden, dus de vraag is: wat vinden de Weespers er nu van? De gemeenteraad zegt de inbreng van burgers en organisaties graag te willen horen op het Politiek Plein op 11 oktober. Het moet zo snel omdat de raad op 27 oktober haar toekomstvisie wil vaststellen. Daaruit zal blijken wat de raad wil en met wie. De gemeente Weesp is de laatste jaren ongemerkt zo nauw verweven geraakt met de regio Gooi en Vechtstreek dat het voor de hand ligt daar de samenwerkingspartner te kiezen. De provincie, die overal in de regio de druk behoorlijk opvoert, opperde al eens een fusie van Weesp, Wijdemeren en Hilversum. Een deal sluiten richting Amsterdam kan theoretisch ook, maar zal veel meer voeten in de bestuurlijke en organisatorische aarde hebben.
Hoofd en hart
De gemeenteraad presenteerde haar bestuurskrachtonderzoek en bijhorende conclusie vorige week woensdag tijdens een presentatie in de Grote Kerk. Zo'n honderd mensen waren daar op af gekomen. Dat ze te horen kregen dat de dagen van Weesp als zelfstandige gemeente geteld zijn, was dan misschien niet verrassend, de boodschap kwam daardoor niet minder hard aan. Er kwamen allerlei vragen naar voren. "Hadden we de burgerpeiling niet wat positiever moeten invullen? Zijn we nog steeds niet sterk genoeg als we straks de uitbreiding in de Bloemendalerpolder hebben? Kan ik straks nog wel bij mijn gemeente terecht voor de dingen die nu zo goed geregeld zijn? Worden de belangen van de Weespers net zo goed behartigd in een grotere gemeente? Moeten we behalve met ons verstand, niet ook met ons hart naar de zaak kijken?" Er werd door iemand gewezen op de situatie in Wijdemeren, waar de gemeenteraad met hetzelfde vraagstuk worstelt. Via een burgerinitiatief werden daar onlangs 7700 handtekeningen (43% van de stemgerechtigden) tegen een fusie met Hilversum opgehaald. Weer iemand anders zei na afloop: "Het maakt mij eigenlijk niet eens zo veel uit of we fuseren en met wie. Als we maar kiezen voor wat het beste is voor onze stad."
Maar ja, hoe bepaal je dat?
Van de gemeenteraad wordt niet alleen een uiterst moeilijke afweging gevraagd, maar ook een overtuigende verantwoording aan de bevolking.
