Torenspits stort brandend neer
WEESP - De torenspits van de Laurentiuskerk aan de Herengracht in Weesp is gisteravond geheel door brand verwoest. Dit houten deel van de toren is al brandend naar beneden gestort. De toren zelf, die van steen is, staat overeind, maar gisteravond was nog onduidelijk hoe de bouwkundige staat ervan is.
door André Verheul
De brand bracht veel Weespers in beroering. Ze keken vol ongeloof, geschrokken en ongerust naar wat er zich voor hun ogen voltrok. Sommigen barsten zelfs in tranen uit toen ze de karakteristieke toren in lichterlaaie zagen staan. De torenspits brandde zeker een half uur als een fakkel, de vlammen sloegen hoog boven de stad uit en waren tot in de wijde omtrek te zien.
Toen bezweek de constructie onder het gewicht van het kruis. De spits stortte in en het kruis tuimelde met veel vonken en geraas van 65 meter naar beneden. Een afschuwelijk gezicht, dat met tientallen mobieltjes is gefilmd. Geparkeerde auto's voor de kerk raakten beschadigd door brandend puin dat als gevolg van de klap na de val in het rond vloog. Voor de kerk lag de boot De Vuurlinie afgemeerd, een bizar toepasselijke naam op deze rampavond. Gisteravond laat was onduidelijk of de boot ongeschonden is gebleven.
De eerste brandmelding kwam rond 19.35 uur binnen. Getuigen zagen vlak daarna vlammen uitslaan pal onder het groene kruis helemaal boven in de top van de toren. Het vuur breidde zich snel uit in de torenspits. De brandweer had grote moeite om het vuur op die grote hoogte te bedwingen.
Gevaar
"Branden zoals deze maken we bijna nooit mee", reageerde brandweercommandant John van der Zwan. "Er was geen redden aan vanwege de hoogte. Onze mensen hebben bewust afstand moeten houden vanwege het gevaar." De blussers concentreerden zich op het gedeelte onder de brandende spits, het stenen gedeelte van de toren. Intussen sloeg de kerkklok gewoon acht uur. Een half uurtje later was de spits ingestort en lag het loodzware kruis op de stoep van de kerk.
Eigenaar Cees van Vliet zeer aangedaan. 'Het is vreselijk'
De woningen in de omgeving van de kerk werden uit voorzorg ontruimd. "We stonden buiten te kijken en mochten ons huis niet meer in", aldus een bewoonster van de Herengracht. Ook eetcafé 't Heertje en theater City of Wesopa moesten leeg. Er was opvang in Hotel Hart van Weesp. Laat in de avond mochten de bewoners weer naar huis.
De brandende kerk was meteen landelijk nieuws. Op Twitter was de brand zelfs even meer trending dan de Amerikaanse verkiezingen.
Werkzaamheden
De oorzaak van de brand is nog onbekend, maar waarschijnlijk moet die gezocht worden in kortsluiting of iets dergelijks. Gisteren zijn er werkzaamheden geweest in de toren waarbij een nieuwe transformator is geplaatst voor de groene verlichting van het kruis. Die verlichting was enkele dagen eerder uitgevallen. Maar in de toren zaten ook masten voor mobiele telefonie. "Het is gissen", zegt Van der Zwan over wat de oorzaak was. "Onderzoek moet het uitwijzen."
Burgemeester Bas Jan van Bochove was ter plaatse en gaf leiding aan het crisiscentrum dat in het hotel was ingericht. "Het is een brand die zijn weerga niet kent. De buurt is ontruimd, de bewoners werden opgevangen. Per uur is gekeken hoe situatie zich ontwikkelde. De mensen bleven gelukkig heel rustig", zei hij.
Eigenaar
Cees van Vliet, sinds begin januari de eigenaar van de kerk, was meteen ter plaatse. Gisteravond laat was hij nog zeer geëmotioneerd. "Ik ben zeer aangedaan. Het is vreselijk. Ik ben ongelofelijk blij dat er geen ongelukken zijn gebeurd. Want het had nog veel erger gekund. Wat moet ik er meer over zeggen", zo kon de Weesper nog uitbrengen. Of de toren hersteld kan worden, kon Van Vliet gisteravond nog niet zeggen. Hij had nog geen enkele informatie over hoe goed of slecht de toren eraan toe is. Na middernacht is de bouwinspectie gestart.