'Ga met ouders in gesprek over hun twijfel over vaccinatie'
WEESP - De landelijke media staan bol van berichten over de dalende trend van het aantal gevaccineerde kinderen in Nederland. Steeds meer ouders twijfelen of ze hun kind al dan niet laten vaccineren. Deze trend moet omgekeerd worden, vindt Weesper hoogleraar biologische immunologie Marieke van Ham.
door Ruth van Kessel
Met een vaccinatiegraad van 99% - tegenover een landelijk gemiddelde van 93-95% - is Weesp een modelgemeente in de ogen van professor Marieke van Ham. In het dagelijks leven werkt zij als hoofd van de afdeling Immunopathologie bij bloedbank Sanquin. In toenemende mate is te zien dat niet alleen strenggelovige christenen en antroposofen afzien van vaccinatie van hun kinderen, maar dat ook hoogopgeleide ouders een andere keuze maken. De overheid trekt 2 miljoen euro uit om beter met ouders in gesprek te gaan.
Waar twijfelen ouders over?
"Op internet staat veel onjuiste informatie, maar die zorgt er wel voor dat ouders gaan twijfelen. Een andere reden is dat het nu eenmaal geen fijn gezicht is als er twee grote injectienaalden in je baby worden gestoken. Vroeger wisten we waarvoor dat was, maar nu zijn de ernstige complicaties van ziekten waartegen wordt ingeënt niet meer zo zichtbaar. Bij mazelen krijgt bijvoorbeeld 1 op de 15 kinderen longontsteking of nog erger hersenontsteking, of kinderen stikten door difterie. Nu we de risico's van deze infectieziekten weinig meer zien, rijst de vraag: is vaccinatie nog nodig?"
Er wordt beweerd dat vaccinatie autisme veroorzaakt?
"Door vaccinatie kun je per se geen autisme krijgen. Het is een hardnekkige bewering veroorzaakt door één artikel over een eenmalig onderzoek. Tientallen onderzoeken daarna hebben geen verband tussen vaccinatie en autisme gevonden en nog later bleek dat een zogenaamde onderzoeker het bewuste artikel verzonnen had. Ook de Vereniging Voor Autisme zette op hun website dat autisme en vaccineren niets met elkaar te maken hebben. Maar het verhaal blijft helaas hardnekkig herhaald worden door pertinente antivaccinatiemensen en zij veroorzaken zo onrust onder ouders. Dat is een beetje jammer."
Antroposofen vinden het beter als een kind de ziekte doormaakt?
"Na het doormaken van zo'n ziekte is een kind ook vaak goed beschermd. Het is niet erg om bijvoorbeeld thuis ziek te zijn met vlekjes van mazelen, maar het is wel heel naar als jij degene bent die complicaties als longontsteking of meningitis (hersenvliesontsteking) krijgt of een ledemaat moet laten amputeren na bloedinfectie. En ziekten als polio en pokken wil je natuurlijk ook niet, daar kun je aan overlijden. We vaccineren om deze risico's tegen te gaan. Daarnaast vaccineren we om elkaar te beschermen. Als we ons vaccineren kunnen we geen baby's en verzwakte kinderen besmetten die zelf geen afweer kunnen opbouwen. We leggen een soort beschermende ring om deze mensen."
Hoe zit het met bijwerkingen?
"Er kunnen bijwerkingen zijn, zoals koorts of flauwvallen. Die worden nauwkeurig geregistreerd. Het is een keuze: wil je dat je kind het risico loopt op ernstige complicaties van een kinderziekte of het risico op een bijwerking van vaccinatie?"
En mogelijke kwalijke hulpstoffen in de vaccins?
"De hulpstoffen waarin het vaccin zit worden vaak gezien als de boosdoeners van bijwerkingen. In sommige vaccins zitten kwikverbindingen om het vaccin steriel te houden, maar niet in het Nederlandse vaccinatieprogramma. Een andere hulpstof is formaldehyde, dat in kleine hoeveelheden in het BMR-vaccin (tegen bof, mazelen en rode hond) zit. Het klinkt als smerig, maar het relativeert als je beseft dat je bij het eten van een appel al 50 keer zo veel formaldehyde binnenkrijgt en dat een baby zelf al tien keer zo veel van deze stof in het bloed aanmaakt dan dat het met het vaccin krijgt ingespoten."
Het RIVM zet in op communicatie?
"De informatie die ouders nu krijgen is vaak niet voldoende en daar wordt nu geld voor vrijgemaakt. Het gaat om goede voorlichting en uitleg over de feiten. Daarna moet iedere ouder zelf beslissen."