Dominee Dick Pruiksma verrast met de Weesper erespeld.
Dominee Dick Pruiksma verrast met de Weesper erespeld. Foto: Ruth van Kessel

Erespeld voor Dick Pruiksma

WEESP - In aanwezigheid van familie, vrienden en vrijwilligers kreeg Dick Pruiksma vrijdag door burgemeester Bas Jan van Bochove de gemeentelijke erespeld uitgereikt als blijk van waardering voor zijn inzet voor de synagoge in Weesp. De voormalige Weesper dominee nam tijdens het jaarlijkse vrijwilligersmaal afscheid als penningmeester van de Stichting Vrienden van de Weesper Synagoge, waarvan hij in 1997 de oprichter was.

door Ruth van Kessel

Het was dominee Dick Pruiksma die in 1996 voor de deur van het gebouw van de synagoge aan de Nieuwstraat loten verkocht om zo geld te genereren om het gebouw te behouden voor de Joodse gemeenschap in Weesp. Na de oorlog - waarin alle Joden door de bezetters uit Weesp waren weggevoerd - werd de Joodse gemeente bij die van Bussum gevoegd. De synagoge werd sindsdien gebruikt als autogarage en na een restauratie in 1986 nam het Arbeidsbureau in het gebouw haar intrek. Burgemeester Van Bochove memoreerde in zijn speech de rol van Pruiksma, die leidde tot het eerherstel van de Weesper synagoge. "Zonder uw tomeloze inspanningen had de Weesper synagoge, het prachtige en goed onderhouden Rijksmonument, er vandaag de dag heel anders uitgezien."

De burgemeester zette de gebeurtenissen rond het monumentale pand op een rij: in 1995 kondigde zich een koper aan voor het gebouw in de gestalte van een Weesper winkelier die in het pand een spijkerbroekenwinkel wilde vestigen. Het toenmalige college wilde akkoord gaan met het bod en was voornemens dit voorstel voor te leggen aan de gemeenteraad. Dominee Pruiksma, in die tijd als predikant verbonden aan de Protestante Gemeente Weesp Driemond, vond het plan geen recht doen aan de beladen geschiedenis van het gebouw. Hij ging met het college van burgemeester en wethouders om de tafel en zocht de lokale en regionale media op met zijn plan om het gebouw de bestemming te geven die paste bij zijn verleden. Zijn oproep kreeg gehoor en leidde in 1995 tot de oprichting van de Stichting Vrienden van de Weesper Synagoge, die met financiƫle steun uit donaties eigenaar werd van het gebouw en tot op de dag van vandaag zorgt voor het onderhoud. Van Bochove tot Pruiksma: "Bij het vastleggen van de voorwaarden was u scherp. U weigerde te tekenen voor een resultaatverplichting. Wel conformeerde u zich aan een inspanningsverplichting en die bent u als oprichter, eerste voorzitter, penningmeester, vriend en jarenlang bestuurslid dubbel en dwars nagekomen!"

Interreligieuze dialoog
In 2009 nam Pruiksma na 25 jaar afscheid als predikant van de Grote Kerk om fulltime te gaan werken voor de International Council of Christians and Jews (ICCJ). Al eerder was hij jarenlang voorzitter van het Overlegorgaan joden en christenen (Ojec). De dialoog tussen de beide religies ligt hem na aan het hart. In 2015 ontmoette hij voor het ICCJ paus Franciscus en hij was blij met diens uitspraken over het belang van de interreligieuze dialoog en de opmerking dat alle christenen Joodse wortels hebben: een goede basis voor vriendschap tussen beide religies.

Pruiksma was zichtbaar verrast met de uitreiking van de gemeentelijke erespeld, maar tegelijkertijd relativeerde hij de hem toebedeelde eer: "Als je ergens voor staat, dan doe je het gewoon. In die tijd kon ik niet anders en was het mooi dat met steun van professor Arnold Heertje de synagoge voor Weesp behouden kon worden. Dat ik nu de erespeld van Weesp krijg toebedeeld, vind ik vooral leuk omdat het een blijk van waardering is uit de lokale gemeenschap. Eerlijk gezegd had een koninklijke onderscheiding mij veel minder geraakt. Ik heb me ingezet voor de synagoge vanuit een Weesper betrokkenheid."
Voorafgaand aan de uitreiking werd Fokje van Wijk herdacht. Zij ontving in 2011 de erespeld van de gemeente Weesp, net als Pruiksma, voor haar inzet voor de Weesper synagoge. Fokje van Wijk overleed afgelopen 11 maart.

'Leuk dat de waardering juist uit de lokale gemeenschap komt'