Strijkbouten uit de 18e en 19e eeuw.
Strijkbouten uit de 18e en 19e eeuw.

Wat weet u eigenlijk van het ontstaan van een strijkijzer af? In mijn bezit zijn zes oude strijkijzers, die waarschijnlijk ouder zijn dan 150 jaar en waarvan ik er twee voor u heb gefotografeerd.

De geschiedenis over dit onderwerp is echter veel ouder. Via de website van Egbert Dikken ben ik veel te weten gekomen. Ook las ik een artikel van zijn hand waarin dit onderwerp werd besproken. Hij noemt dit: 'De geschiedenis van het strijkijzer'. De eerste regels wil ik letterlijk voor u vermelden: "Al in de prehistorie wreven mensen hun stoffen glad met een kei. In de middeleeuwen dezen ze dat ook met een strijkglas, een soort glazen kei voorzien van een handvat. Maar ook werd er gemangeld, met een mangelplank, waarbij de stof door middel van een plank en een soort deegrol glad werd geperst. En uiteraard was er ook de linnenpers".

Maar het duurde lang vooraleer men besefte dat strijken makkelijker gaat door middel van warmte. In de 18de en vooral in de 19de eeuw raakten de ijzeren strijkbouten in zwang die op de foto kunt zien. Het kleinste soort werd verwarmd op of tegen de kachel. Het andere type werd warm gehouden door gloeiende houtskool of turf.

Leuk om te ver-melden is het feit dat in mijn Indische periode (1948 - 1950) mijn was gestreken werd door onze baboes (koloniaal woord voor bedienden), waarbij gebruikt gemaakt werd van soortgelijke strijkbout waarin houtskool gestookt moest worden. Tijdens het strijken werden er liederen gezongen waarvan de tekst vaak werd aangepast. Het doet mij nu terug denken aan de tijd die ik als soldaat in Indonesiƫ heb doorgebracht.