Ook Jess Optiek trekt zich het lot van eenzame ouderen aan en organiseerde vorige maand een rondvaart.
Ook Jess Optiek trekt zich het lot van eenzame ouderen aan en organiseerde vorige maand een rondvaart. Foto: Sjoerd Stoop

'Mensen zullen niet snel zeggen dat ze zich eenzaam voelen'

Eenzaamheid is een groot probleem. Er zijn wel initiatieven en activiteiten, maar de doelgroep is moeilijk te bereiken, zegt wethouder Heijstee.

WEESP De cijfers zijn niet te negeren: 45% van de ouderen in de regio Gooi en Vechtstreek geeft aan sociaal eenzaam te zijn. Met activiteiten als de Week tegen de Eenzaamheid proberen instanties iets te doen. Helaas lukt het onvoldoende om de eenzame ouderen bij dit soort activiteiten te betrekken.

Deze krant heeft al vaker aandacht geschonken aan het initiatief van Errold Jessurun om het 25-jarig bestaan van zijn Jess Optiek te vieren met activiteiten voor mensen die ouder en eenzaam zijn. Vorige maand organiseerde hij voor veertig personen een boottocht over de Vecht. Maar ook simpelere wensen worden vervuld, zoals een middagje naar het tuincentrum. Kleine moeite, enorm plezier. Jessurun raakte getriggerd door programma's als die van Gerard Joling en Gordon over dit onderwerp. Met zijn jubileumactie biedt hij niet alleen de ouderen een leuk verzetje, maar genereert hij op zijn beurt ook weer aandacht voor het probleem van eenzaamheid.
Astrid Heijstee is in Weesp de coördinerend wethouder voor het Sociaal Domein. "Fantastisch", zegt ze over het initiatief van Jessurun. "Het geeft aan dat er grote behoefte aan dergelijke activiteiten is. Maar ook dat eenzaamheid echt een probleem is. Het lastige is om deze mensen te bereiken. Vorig jaar bijvoorbeeld is de Week tegen de Eenzaamheid in Weesp redelijk goed bezocht, maar blijven we toch met een gevoel zitten van: hebben we alle mensen die het aangaat nu wel bereikt?"

Het sluipt er geleidelijk in

Hoe kan dat? Seniorencoach Roos de Graaf weet wel waarom eenzaamheid zo lang onder de radar blijft. "Mensen die eenzaam zijn komen bijna niet meer buiten, doen veel alleen en vragen geen hulp. Ze willen anderen niet tot last zijn en voelen zich vaak overbodig." Ook lastig is dat de diagnose niet altijd helder te stellen is. Misschien heb je niet eens door dat je eenzaam bent. Zoiets sluipt er geleidelijk in en de aanwijzingen dat je misschien eens in actie moet komen (voor jezelf of een ander) zijn niet altijd duidelijk, zelfs voor je directe omgeving niet. En dan is er ook nog de schaamte. "Mensen zullen niet snel zeggen dat ze zich eenzaam voelen en als ze dat wel doen dan valt het gesprek vaak stil", zegt De Graaf.
De wethouder zegt: "Hier moeten we echt iets mee." Maar wat kan de gemeente? Heijstee somt deelname aan een hele rits overleggroepen en activiteiten op, waaruit blijkt dat de gemeente absoluut niet stil zit. Maar steeds komt het terug op het punt: worden de mensen ermee bereikt? "Dit najaar hebben we weer een grote activiteit, waarbij we ons nu al buigen over de vraag hoe we dat bij zoveel mogelijk mensen in deze doelgroep bekend maken. Want we kunnen er veel over praten en het erg vinden, maar hoe bereiken we de mensen? Dat is de grote uitdaging."

Gezondheidspeiling 2016

Heijstee wijst naar de recente Gezondheidspeiling van de Regio Gooi en Vechtstreek. Daarin staat onder meer het volgende. "Eenzaamheid is het niet verbonden voelen. Het is niet hetzelfde als alleen zijn, het valt wel regelmatig samen. Lager opgeleiden, alleenstaanden, gescheiden mensen, weduwen en weduwnaars, arbeidsongeschikten en werklozen zijn relatief vaker eenzaam. Eenzaamheid hangt sterk samen met het risico op een angststoornis of depressie. Ook het ontbreken van een goede gezondheid en het moeite hebben met rondkomen hangen samen met eenzaamheid. Ernstige eenzaamheid komt het meeste voor in de leeftijdsgroep boven de 85 jaar, bij vrouwen vaak ook al eerder. Eenzaamheid is nog onder te verdelen in sociale en emotionele eenzaamheid. Sociale eenzaamheid (als iemand minder contact met andere mensen heeft dan gewenst) komt meer voor dan emotionele eenzaamheid (het ontbreken van een hechte, emotionele band met anderen). Sociaal eenzaam is 37% van de volwassenen en 45% van de ouderen." Je hoeft dus niet oud te zijn om eenzaam te zijn, het komt in elke leeftijdsgroep voor.
De regiocijfers zijn lager dan het landelijk gemiddelde. Lichtpuntje: onder ouderen is eenzaamheid afgenomen vergeleken met 2012.

Wethouder Heijstee: 'Hier moeten we echt iets mee'
Uit de Gezondheidspeiling 2016 van de GGD Gooi en Vechtstreek.