'Weesp heeft dit jaar zijn identiteit bewezen'
Politiek gezien werd het afgelopen jaar in Weesp overheerst door het debat over de bestuurlijke toekomst van de gemeente. Het WeesperNieuws vroeg waarnemend burgemeester Bas Jan van Bochove daarop terug te blikken. Het werd een gesprek over de inwoners van deze stad, op wie de tijdelijke burgervader beretrots is.
WEESP Het was op die ene avond in oktober, in een volle Grote Kerk. Tijdens een van de bijeenkomsten over de bestuurlijke toekomst dongen de burgemeester van Gooise Meren en de locoburgemeester van Amsterdam nadrukkelijk naar de hand van Weesp, het stadje dat vijf jaar eerder nog te min werd gevonden door Bussum. Achter in de kerk sloeg de Weesper burgemeester Bas Jan van Bochove alles tevreden spinnend gade.
Wat dacht u toen?
"Ik dacht: wat een geweldige inwoners heeft Weesp. Weespers willen weleens klagen over dat iets niet deugt, men is wel eens onverschillig. Maar de mensen waren op die avond geweldig betrokken, ze lieten ruimte aan elkaar en er was oor voor elkaars mening en argumenten. Eén ding is mij in het bijzonder bijgebleven. Dat was de vraag van een inwoner aan de burgemeester van Gooise Meren over wat er nu anders is dan vijf jaar geleden, toen Weesp niet welkom was. Aan het applaus dat de vraagsteller kreeg kon je zien hoe diep de teleurstelling - anderen zeggen misschien frustratie - bij de Weespers zat. En toch zag je dat zij zich daar verder niet door lieten leiden, ook de gemeenteraad niet. De Weespers hebben zich in dit hele proces zeer volwassen gedragen. Ze zijn zich bewust van het verleden, al doet dat nog steeds een beetje pijn, en gaan met opgeheven hoofd verder. Dat heeft op mij veel indruk gemaakt."
Het zelfbewustzijn in Weesp is sinds uw komst gegroeid. Is dat de invloed die u als burgemeester heeft?
"Ach, het zou te makkelijk zijn om dat zo te constateren. Ik wil wel vaststellen dat de gemeenteraad vier jaar geleden een andere koers is gaan varen. Er is gezegd: als we deze stad goed willen besturen, dan moeten we steeds de mensen erbij betrekken. Dat gaat misschien nog niet altijd goed en als er iets beter kan horen we dat graag, want daar kunnen we van leren. Zo'n houding betaalt zich uit. Wij moeten aan het werk vanuit de input die de inwoners ons leveren. Vervolgens moet de gemeenteraad de besluiten nemen, daar ben ik ook duidelijk over."
U zegt: de raad zette vol in op burgerparticipatie en daar plukken we nu steeds meer de vruchten van.
'Je ziet nu initiatieven komen van de inwoners. Zij raken betrokken'
"Dat is wat ik waarneem. Kijk hoe we de herinrichting van bijvoorbeeld de Nieuwstad, het Stationsplein en binnenkort de Groeneweg aanpakken: dat doen we met de inwoners die daarbij betrokken zijn. Maar je praat ook over de buurtpanels. Aanvankelijk waren dat nog avonden met veel klachten, maar je ziet een verandering ontstaan. Je ziet initiatieven komen van de inwoners. Zij raken betrokken bij hun buurt en zetten nu zelf stappen. Het is dan de taak van dit college geweest om in onze eigen ambtelijke organisatie de noodzakelijke verandering in het denkproces te krijgen, om ruimte te geven aan die initiatieven van de inwoners."
Toch blijven er Weespers die niet tevreden zijn met de uitkomsten.
"Dat zal altijd zo zijn. Ik vind het geen probleem dat mensen dat vinden. Maar ik hoop wel dat die mensen hebben meegedacht en zelf inbreng hebben geleverd. Tegen mensen die in hun luie stoel blijven en zeggen dat er niks van deugt, zeg ik: prima, ik neem kennis van uw opvatting en meer niet. Alleen als je komt en meedoet kun je mij en de raad overtuigen van jouw opvatting. En soms ook niet. Want het is niet altijd zo dat als je de inwoners ergens bij betrekt, ze dan precies krijgen wat ze willen. Dat zie je heel goed in het proces over de bestuurlijke toekomst. Een deel van de Weespers wil Gooise Meren, een deel wil Amsterdam en een deel wil zelfstandig blijven. De gemeenteraad moet de afweging maken. Daarom ligt er nu een afgewogen voorstel, met 13 stemmen voor en 4 stemmen tegen, voor een bestuurlijk samengaan met Amsterdam. Zo werkt dat, dat is de rol van het stadsbestuur; en zo moet je dat als inwoner erkennen."
Is 2017 het jaar waarin de burgerparticipatie in Weesp volwassen werd?
"Zo optimaal als in 2017 heb ik het sinds mijn komst in 2014 nog niet meegemaakt."
Dat belooft wat voor 2018?
"Ik hoop het wel. Het is buitengewoon goed dat mensen betrokken zijn. De inwoners krijgen nog de gelegenheid om zich bij een referendum uit te spreken. Dat is een raadplegend referendum, waarna het de gemeenteraad is die, alles afwegende, het besluit neemt."
Wat vindt u van dat referendum?
"Als je het mij persoonlijk vraagt, zegt ik: dat referendum is er, we gaan het houden en dat doen we con amore. Maar het was toch wel mooi geweest als dat prachtige proces, wat de gemeenteraad gedurende twee jaar heeft gedaan, in die raadsvergadering van 9 november in de Grote Kerk ook door de raad was afgerond."
Waarom past een uitspraak van de inwoners via een referendum niet in dat prachtige proces?
"In dat proces hadden wij dat referendum niet voorzien. Wij hebben een heel intensief traject gevolgd waarin we burgers, verenigingen en instellingen betrokken hebben. Niemand kan zeggen dat dat geen succes was. Daarmee was er al volop gelegenheid om de stem van de burgers te laten doorklinken. Daarnaast is het zo dat het referendum door de aanvragers is bedoeld als oordeel over een zelfstandig Weesp. Een zelfstandig Weesp is niet meer aan de orde."
De raad heeft al duidelijk voor Amsterdam gekozen. De reden om op te komen bij het referendum lijkt daarom dwingender voor de voorstanders van Gooise Meren dan voor de mensen die de keuze van de raad wel best vinden. Bestaat het gevaar dat het referendum een protestinstrument wordt?
"Het is niet verstandig als ik mij hier inhoudelijk over uitlaat. Er is een referendum. Iedereen kan zijn of haar stem uitbrengen. En ik ga ervan uit dat iedereen die zich daartoe geroepen voelt komt stemmen."
Hebt u een nieuwjaarsboodschap voor de Weespers?
"Maak een mooi en veilig slot aan dit jaar en ga met een positieve instelling 2018 in. Er zijn weer nieuwe kansen, nieuwe mogelijkheden, er komen belangrijke besluiten aan, er zijn weer gemeenteraadsverkiezingen, de stad ontwikkelt zich en bij al die stappen kunnen de inwoners meedoen. Daarnaast vind ik het belangrijk om de mensen te noemen die een nare gebeurtenis achter de rug hebben of zich grote zorgen maken. Ik roep de Weespers op om aan die mensen aandacht te schenken. De meesten van ons hebben het goed, maar dat geldt niet voor iedereen. We kunnen elkaars zorgen best wat meer delen."
Gaat u zelf ook positief het nieuwe jaar in?
"Ik heb altijd vertrouwen in de toekomst. Door je met elkaar in te zetten bereik je heel veel. In je eigen leven en voor de mensen om je heen."
Hoe kijkt u terug op 2017?
"Er is heel veel gebeurd. Nare dingen, zoals de vermissing van Oskar van Alphen. Maar ook mooie dingen, zoals de Buurtkamer, het moestuinenproject, de korenavond, de koninklijke onderscheidingen, de huwelijken; ach, ik kan van alles opnoemen. Alles bij elkaar vond ik het een heel fijn jaar."
Is de Weesper samenleving er in 2017 mooier op geworden?
"Ja. Als u het mij vraagt wel. Als ik terugkijk naar hoe wij als bevolking in gesprek zijn geweest en begrip hebben getoond voor elkaars argumenten, dan vind ik dat Weesp er inderdaad mooier op geworden is."
U hebt het weer over de avonden waarop de kerk volliep voor de bestuurlijke toekomst. Is dat de blauwdruk van hoe we het straks moeten doen richting Amsterdam?
"Zeker. En ik ben ervan overtuigd dat je op die manier een macht kunt vormen als bevolking. Toen ik hier vier jaar geleden kwam, ging het al over de gemeentefusie. Mensen zeiden: dan verlies je je identiteit. Mijn reactie was altijd: als je bang bent je identiteit te verliezen, dan heb je er geen. Ik denk dat de Weespers dit jaar het bewijs hebben geleverd van het hebben van een identiteit. Van het zelfbewust omgaan met je stad, van het goed bediscussiëren van de toekomst, van het in stand houden van wat je waardevol vindt met elkaar. Dat is fantastisch. En wat er ook gebeurt: aan de stadsgrens blijft altijd het bord 'Weesp' staan, het stadje behoudt zijn karakter: Weesp blijft Weesp."
