Goed gevulde zal. 50PLUS kiest als enige voor 'eens' op een stelling over het afschaffen van betaald parkeren en krijgt daardoor veel spreektijd.
Goed gevulde zal. 50PLUS kiest als enige voor 'eens' op een stelling over het afschaffen van betaald parkeren en krijgt daardoor veel spreektijd. Foto: Bob Awick

Lijsttrekkers nemen het tegen elkaar op in debat

Het grote verkiezingsdebat zit erop. Negen politieke partijen spraken zich in het Lagerhuismodel uit over meerdere kwesties. Ze werden door debatleider Gijs Weenink gedwongen per stelling te kiezen voor 'eens' of 'oneens'. Het gebeurde regelmatig dat ondanks de wisselende antwoorden bij de uitleg bleek dat de partijen het opvallend met elkaar eens waren.

De zaal zit vol en de lijsttrekkers zijn gespannen. De één heeft daar duidelijk meer last van dan de ander. Sommigen, zoals Maarten Balzar van D66, moeten even op dreef komen. Als het over fuseren gaat, gebeurt dat ook. Eigenlijk wil hij helemaal niet eens denken aan een fusie tot één Gooistad. "Dat scenario is totaal niet aan de orde, het is geen issue", herhaalt hij meermaals met steeds meer passie in zijn stem.
Gedurende de avond blijkt 50PLUS verrassend veel aan het woord. Lijsttrekker Andreas van der Schaaf kiest heel slim steeds het minst populaire antwoord op de stelling en krijgt daardoor veel spreektijd. Daarbij vindt hij tijd om eigen partijpunten naar voren te schuiven, zoals de actie tegen een vierde kliko en de handtekeningenactie voor behoud van het Tergooiziekenhuis in Blaricum.
Jelmer Kruyt van GDP krijgt ook ruim de tijd om zijn vernieuwende werkwijze toe te lichten. Dat is hard nodig, want hij krijgt het gedurende de avond flink te verduren. Bijna alle partijen doen zijn manier van interactie met de kiezer op internet af als nutteloos of onzinnig: "Polletjes op internet waar niemand op reageert." "Onzin", meent Kruyt. Hij benadrukt dat zijn partij pas drie maanden bestaat en hij wel degelijk een mening heeft. Hij weet zich er goed uit te praten en duidelijk te maken dat hij staat voor nieuwe politiek.
Nieuwkomers op de stoel van lijsttrekkers zijn er ook deze avond. Barbara Boudewijnse van GroenLinks vervangt Gerben Struik die ziek thuis is. Zij blinkt werkelijk uit bij de stelling of Muiden nu wel of niet een buitenhaven moet krijgen. Ze spreekt beheerst, heeft goede dossierkennis en kan mooi uitleggen zonder betuttelend te worden.
Andere nieuwkomer is Roel Kamphuis van de ChristenUnie. Hij heeft moeite om zijn stempel op het debat te drukken. Hij poogt mee te doen, maar mist duidelijk de ervaring en parate kennis die de andere raadsleden hebben opgebouwd.
Nieuw in de arena is ook Rolien Bekkema van de PvdA. Ze is er duidelijk klaar voor. Ze doet er af en toe ook een schepje bovenop door andere partijen nader te vragen naar hun concrete plannen. Op die manier neemt ze de leiding en zoekt ze de aanval.
Alexander Luijten van de VVD loopt al heel wat jaartjes mee. Hij stelt zich erg rustig en beheerst op. Zo weet hij wel de boodschap over te brengen dat de VVD wil dat de criminaliteit teruggedrongen wordt en dat fuseren niet altijd goed is. Hij komt niet al te veel aan het woord.
Dat laatste geldt ook voor Jos de Lange van het CDA. Hij spreekt gezellig mee, doet zijn zegje, maar weet niet veel spreektijd te claimen. Zijn wens voor meer woningbouw weet hij nog wel naar voren te brengen.
Marieke Munneke Smeets van Hart voor BNM laat ook in dit debat weer duidelijk merken dat ze een enorm geheugen heeft. Ze heeft veel voorbeelden en cijfers paraat. Ze lijkt, meer dan in debatten in andere jaren, de samenwerking in plaats van de aanval te zoeken.

Stelling: Gooise Meren is de mooiste gemeente om te wonen.
GroenLinks: "We hebben veel om zuinig op te zijn." GDP: "Er kan veel beter zoals de overlast van de snelwegen en veiligheid." D66: "We hebben hier alles: van sportvelden tot de bieb om de hoek." CDA: "De woondruk is ontzettend hoog, we moeten meer ontwikkelen." Hart voor BNM: "We moeten oppassen dat we de natuur niet volbouwen met steen." CU: "Mensen moeten de zorg krijgen die ze nodig hebben." GroenLinks: "Het kan natuurlijk altijd beter."

Stelling: In de hele gemeente moet betaald parkeren worden afgeschaft
50PLUS: "Laten we kijken of gratis, kort parkeren haalbaar is." VVD: "Betalen voor parkeren is geen doel op zich, het moet kostendekkend zijn." PvdA: "Alleen waar nodig, bijvoorbeeld gratis parkeren in Muiden na het toeristenseizoen." GDP: "Kijk per locatie. Blauwe zones in Naarden en Muiden moeten terug."

Stelling: Reclamestunts met alcohol moeten verboden worden
VVD: "De overheid gaat niet over de prijsstelling van ondernemers." Hart voor BNM: "Reclame maken voor happy hours is bij wet al verboden." GroenLinks: "Drankmisbruik onder jongeren moeten we aanpakken." PvdA: "We moeten inzetten op preventie op scholen en bewustwording." CDA en 50PLUS sluiten zich aan bij PvdA. CDA: "Iedereen heeft een eigen verantwoordelijkheid. Thuis indrinken is met name een risico."

Stelling: In Muiden moet een buitenhaven komen
GroenLinks: "Daar is geen behoefte aan. Een binnenhaven voor recreatief verkeer vanaf de Vecht zou gunstiger zijn op het oude tracé van de A1." GDP ziet wellicht ook wat in een binnenhaven. "De behoefte moet eerst onderzocht worden." Hart voor BNM: "Moeten we al onze natuur opgebruiken voor recreatie? We hebben twee jachthavens die al moeite hebben de plekken vol te krijgen." CDA: "We moeten de zichtlijnen naar Pampus behouden. Maar kunnen we nog afwijken van afspraken die eerder zijn gemaakt? De politiek dient betrouwbaar te zijn." PvdA: "Een binnenhaven heeft ook de voorkeur van stadsraad Muiden. De ligging is gunstiger voor de horeca en ondernemers." 50PLUS: "Eerst een haalbaarheidsonderzoek. We moeten wel wat doen met ons water, we heten immers Gooise Meren." Die laatste uitspraak leverde flink boegeroep op uit de zaal. D66: "Laten we luisteren naar de stadsraad, we willen voor de optie gaan die gewenst is door de Muiders." CU: "Als je voldoende rekening wilt houden met de natuur, dan komt er geen buitenhaven." GroenLinks: "Als de natuur weg is, is het weg. Dat staat boven alle afspraken met ondernemers."

Stelling: De gemeente Gooise Meren moet regelmatig een raadplegend referendum organiseren
Alleen 50PLUS en GDP kunnen zich in deze stelling vinden. 50PLUS zegt gekscherend dat hij in de plaatselijke sportschool al referenda houdt om de meningen te polsen. D66 valt over het woordje 'regelmatig'. "Als we steeds om een mening moeten vragen, dan doen wij ons werk niet goed. We moeten van tevoren weten wat er leeft en op basis daarvan besluiten nemen." GDP wil de optie open houden. "Mensen moeten wel betrokken worden." PvdA: "Dat zien wij echt als een noodrem. Wij zien meer in goede burgerparticipatie. Alleen een Facebookpagina of poll zoals GDP heeft is geen burgerparticipatie. Wij praten met mensen in de wijken." 50PLUS: "Een petitie, zoals wij regelmatig houden, zien wij ook als vorm van referendum." VVD: "Mensen kiezen ons op basis van heldere standpunten. Met een verkiezingsprogramma waar we op afgerekend kunnen worden." Hart voor BNM: "Wij zijn het eens met de stelling als er draagvlak nodig is vanuit de gemeente, bijvoorbeeld bij een fusie." CU vindt het een verkeerde aanpak. "Een referendum is het paard achter de wagen spannen."

Stelling: De regio Gooi en Vechtstreek moet één gemeente Gooistad worden.
De PvdA is het ermee eens. "Het zou slim zijn om naar één Gooistad te gaan. In diverse rapporten over de regio is al gezegd dat wij steken laten liggen, bijvoorbeeld bij woningbouw, infrastructuur en samenwerking." D66 wisselt van oneens naar eens op de stelling. "Dat komt omdat een fusie niet aan de orde is. Wij moeten de regio democratischer maken." De VVD is het oneens met de stelling. "De gemeente is groot genoeg om te doen wat ze moet doen en klein genoeg om herkenbaar te blijven voor de inwoners. Schaalvergroting is niet altijd goed." D66: "Als wij echt willen opkomen voor de inwoners dan moeten we aan democratisering van de regio doen." GroenLinks ziet dat probleem met de regio ook. "We zijn erg versnipperd in het Gooi, maar we moeten wel de menselijke maat behouden. Een fusie is een grote stap, wij moeten eerst wennen." PvdA: "De regio legt ons vaak iets op en dan kunnen we er niets meer aan doen. Een fusie zal niet binnen een aantal jaren plaatsvinden." Hart voor BNM: "Er zijn democratische modellen waarbij je afgevaardigden kiest voor de regio. Dat roepen wij al jaren. Als je nu opschaalt, dan verdwijnt de lokale democratie. Het vertrouwen verlies je dan bij de inwoners." 50PLUS: "Wij zeiden als eerste: Geen fusie, geen nieuwe fusie, geen fusie tot Gooistad. Zelfs geen fusie met Weesp." GDP: "Groter is niet altijd beter of kostenefficiënter." CDA:"Het is belangrijk je eigen identiteit te behouden binnen de drie gemeenten."

Moet er een buitenhaven in Muiden komen?

Stelling: We moeten de hondenbelasting afschaffen
De VVD wil deze afschaffen en vindt de belasting achterhaald. GroenLinks wil dat de opbrengsten niet naar de algemene middelen gaan, maar besteed worden aan zaken zoals vuilnisbakken en uitlaatveldjes. "Wellicht kan het bedrag omlaag?" Hart voor BNM staat achter GroenLinks. 50 PLUS vindt het bedrag te hoog. GDP: "Controleurs bellen bij alle huishoudens aan, de administratie erbij en je zit zo op 3 ton. De kosten om de belasting te heffen zijn vrij hoog. Schaf het af." CDA: "Het is ingevoerd vanwege hondsdolheid. De wolf komt ook dichterbij, wellicht handig om de belasting te houden."

Debatleider Gijs Weenink (llinks) verdeelt de spreektijd en spreekt hier met Marieke Munneke Smeets van Hart voor BNM.