Willem van Lindenberg helpt ouderen om - letterlijk - steviger in hun schoenen te staan.
Willem van Lindenberg helpt ouderen om - letterlijk - steviger in hun schoenen te staan. Foto: Brian Elings

Een val op hoge leeftijd is vaak het begin van het einde

WEESP Circa vierduizend Nederlanders van tachtig jaar of ouder maakten vorig jaar letterlijk een doodsmak. Dat heeft het CBS bekendgemaakt. Het gaat dan om de gevolgen van struikelen of uitglijden, situaties die je op jongere leeftijd beter kunt opvangen. Toch valt daar bij ouderen wel iets aan te doen zegt valpreventiedeskundige Willem van Lindenberg.

door Marieke van Veen

De fysiotherapeut probeert al langer om op dit terrein in Weesp iets van de grond te krijgen. De nieuwste cijfers van het CBS sterken hem hierin. "Opnieuw is het aantal ouderen dat overlijdt als gevolg van een val toegenomen. Ten opzichte van tien jaar geleden geldt er zelfs een verdubbeling." Over de oorzaak zegt hij: "We hebben natuurlijk te maken met vergrijzing. Oudere mensen hebben brozere botten en raken hierdoor sneller gewond bij een val. Daarnaast blijven mensen steeds langer zelfstandig thuis wonen, alleen zijn veel huizen daar nog niet op aangepast."

Cijfers

We pakken eerst even de getallen van het CBS erbij:
In 2018 overleden 4.628 inwoners van Nederland door vallen, uitglijden of struikelen. Dit zijn gemiddeld 13 fatale vallen per dag. Ruim drie kwart van de overledenen was tachtig jaar of ouder. (Vallen met de fiets of scootmobiel zijn hier niet inbegrepen.)
Daarnaast overleden er ook nog eens 714 met name oudere mensen door meer dan dertig dagen na de val aan complicaties, van wie 60% na een heupbreuk.
Van Lindenberg meent dat het aantal valincidenten met relatief eenvoudige middelen met 30% kan worden teruggedrongen. Verlies van balans, kracht en conditie zijn volgens Lindenberg de grootste oorzaak van veel valincidenten. Hij wijst op de voordelen van Otago, een thuisoefenprogramma voor ouderen ter verbetering van spierkracht, lenigheid en evenwicht. "In Nigtevecht verzorg ik lessen Meer bewegen voor ouderen, het Otago-oefenprogramma is hier onderdeel van. Ik zou dit ook heel graag in Weesp doen." Hij heeft subsidie nodig om de kosten voor de deelnemers laag te houden. Zorgverzekeraars vergoeden het namelijk alleen na een doorverwijzing van de huisarts.

Tips en checklist

4628 Nederlanders overleden na een val, 13 fatale uitglijders per dag

Het is dus belangrijk om als oudere in beweging te blijven, het liefst minimaal dertig minuten per dag. Enkele andere tips van Van Lindenberg: goed licht in en om huis, een antislipmat in de badkamer, een ogentest en het voorkomen van overgewicht.

Een complete checklist staat onder meer in de brochure 'Blijf overeind' op
www.veiligheid.nl/valpreventie