Meer betaalbare woningen, dat kan helemaal niet
WEESP - PvdA en GroenLinks willen dat er in Weesp meer woningen komen die bereikbaar zijn voor mensen met lagere inkomens. Donderdag kwam het onderwerp meteen op tafel tijdens de openbare coalitieonderhandelingen met de WSP, die er ook veel voor voelt. Of het kans maakt, is zeer de vraag.
door André Verheul
De hoop van menig woningzoekende in Weesp is gevestigd op de Bloemendalerpolder. Nu kunnen ze moeilijk een geschikte woning in hun eigen stadje vinden. Hele volksstammen vertrokken al naar Almere, hoor je vaak zeggen. Dat is niet goed voor Weesp, want jonge mensen en gezinnen zijn hard nodig om Weesp sociaal en economisch vitaal te houden.
2750 woningen
De wereld ziet er ineens heel anders uit als er vanaf 2016 2350 tot 2750 woningen worden gebouwd in de polder achter het NS-station. Maar wacht even: slechts 10% wordt een 'bereikbare woning'. Daar wordt onder verstaan: voor personen met lagere inkomens en een VON-prijs van maximaal € 265.000,- of een woning met vergelijkbare huurprijs qua woonlasten. Dat komt neer op 235 tot 275 woningen voor starters en anderen met lagere inkomens. Dat is verder onderverdeeld in 118 tot 138 woningen in de categorie tot € 195.000,- (waarvan 80 huur- of starterswoningen) en 59 tot 69 woningen in de categorie tot € 225.000,- (50 huur- of starterswoningen). Die getallen liggen vast in de overeenkomst die de veertien betrokken publieke en private partijen met elkaar hebben bereikt in 2012.
Verkiezingsbelofte
De PvdA en GroenLinks vinden dat aandeel veel te klein en willen dat minstens 30% sociaal bereikbaar is. Op dat punt hebben beide partijen zich dit jaar laten gelden tijdens de verkiezingscampagne voor de gemeenteraadsverkiezingen.
Maar kunnen ze hun verkiezingsbelofte ook nakomen? Nee, zegt aftredend wethouder Jean van der Hoeven (CDA). Niet in de Bloemendalerpolder, het project dat hij de afgelopen vier jaar in zijn portefeuille had. "Alle afspraken in de overeenkomst zijn in beton gegoten. Het is onherroepelijk. Snoeihard. Niets aan te veranderen." Hij legt uit dat het aandeel betaalbare woningen in de Bloemendalerpolder beperkt blijft om twee belangrijke redenen. Ten eerste komt met meer goedkopere woningen de rekensom van de totale gebiedsinrichting niet uit. Wie daaraan wil tornen, moet miljoenen meebrengen. Ten tweede wil de gemeente juist graag meer woningen in de duurdere segmenten om daarmee de onbalans in de woningvoorraad te herstellen. Die onbalans blijkt uit de Woonvisie, die is gebaseerd op recent marktonderzoek. Het doel van de Woonvisie is om de situatie op de woningmarkt in Weesp goed in kaart te brengen om vervolgens het beleid aan te passen op de wensen van de woningzoekende. Dat is dus wat anders dan roepen: we moeten meer voor jongeren bouwen.
'Alle afspraken over nieuwbouw zijn in beton gegoten'
Er komen opmerkelijke zaken naar voren. Bijvoorbeeld dat 60% van de Weesper woningvoorraad bestaat uit betaalbare koop- en huurwoningen (minder dan 200.000 WOZ-waarde). In Bussum is dat bijvoorbeeld 35%. Ook zijn er in Weesp twee keer zoveel eengezinswoningen dan dat er gezinnen wonen (61% om 31%). Toch is het vertrek van jonge gezinnen uit Weesp een groot knelpunt. Hoe kan dat? In de Woonvisie wordt de conclusie getrokken dat de jonge gezinnen in Weesp niet de woning kunnen vinden die ze zoeken: een mismatch in vraag en aanbod wat betreft type woning en prijsklasse. Dat sluit aan bij een andere constatering: er is een tekort aan de bovenkant van de woningmarkt. Dit tekort houdt de doorstroming tegen waardoor minder huishoudens kunnen slagen.
Dure segment
Met andere woorden: Weesp moet volgens de Woonvisie juist in het middendure en dure segment bouwen om de eigen woningzoekenden van dienst te zijn en jonge gezinnen te behouden. Klinkt misschien raar, maar de wooncijfers wijzen het uit. De Woonvisie is niet onomstreden. Wat heet: toen de gemeenteraad het stuk eind 2011 vaststelde, zijn PvdA, GroenLinks en WSP uit protest weggelopen: "Deze woonvisie is een bruuskering aan raad en insprekers".
De drie weggelopen partijen vormen nu de macht in de nieuwe gemeenteraad. De door hen vermaledijde Woonvisie is echter nu beleid in uitvoering: het zand in het beton waarin de afspraken voor de Bloemendalerpolder zijn gegoten. Meer betaalbare woningen, het zit er gewoon niet in.