Ojee, en wat gaat me dat wel niet kosten, dokter?
WEESP – Door het hoge eigen risico mijden mensen steeds vaker de dokter, tandarts of fysiotherapeut, zo blijkt uit onderzoeken. Uit angst voor een hoge rekening wordt er afgezien van specialistische zorg of een behandeling met dure medicijnen. "Patiënten vragen steeds vaker wat het gaat kosten en besluiten dan pas of ze behandeld willen worden", bevestigt huisarts Hans Burggraaff.
door Marieke van Veen
Hans Burggraaff houdt praktijk in de wijk Hogewey, een buurt met veel allochtonen en ouderen. De huisarts: "Veel van mijn patiënten moeten rondkomen van een AOW- of WW-uitkering. Zij krijgen vaak wel een zorgtoeslag, maar dan nog blijft een fikse nota voor deze mensen moeilijk op te hoesten."
Uitsel of afstel
Het is niet zo dat Burggraaff met een lege wachtkamer kampt. De patiënten komen nog steeds voor een consult, maar zijn kritischer als er een behandeling wordt voorgesteld. "Bezoeken aan de huisarts vallen gelukkig niet onder het eigen risico. Maar als ik over doorverwijzing of medicatie begin, willen veel patiënten tegenwoordig weten wat dat gaat kosten. Ik heb niet alle cijfers paraat, maar kan vaak wel een inschatting maken. Het komt wel voor dat mensen het te duur vinden en afzien van verdere behandeling of ervoor kiezen om het uit te stellen. Soms kan dat ook, maar als ik het onverstandig vind ben ik daar naar de patiënt toe heel duidelijk in. Maar uiteindelijk maakt iedereen zijn eigen keuze. Gelukkig staat voor de meeste mensen de gezondheid nog steeds voorop, maar er zijn ook Weespers die zichzelf zorg ontzeggen terwijl ze dat wel nodig hebben."
Kosten drukken
Sinds zeven jaar kent de basiszorgverzekering in Nederland een verplicht eigen risico. Dat betekent dat verzekerden boven de 18 jaar hun gemaakte zorgkosten tot een bepaald bedrag zelf moeten betalen. Het eigen risico is een bezuinigingsmaatregel van de overheid. Toen deze regel in 2008 werd ingevoerd, bedroeg het eigen risico 150 euro per jaar. Tegenwoordig is dat 360 euro en voor volgend jaar wordt wederom een stijging verwacht, mogelijk naar 400 euro. "Dat is erg veel natuurlijk, maar er zijn mogelijkheden om de kosten te drukken", tipt Burggraaff. "Zelfzorggeneesmiddelen, zoals pijnstillers, zijn bijvoorbeeld vaak goedkoper bij de drogist dan bij de apotheek. Dat geldt al helemaal voor de relatief dure apotheek bij de huisartsenpost in Blaricum. En wat mensen soms ook niet beseffen, is dat je met bijvoorbeeld een wond heus niet meteen naar de eerste hulp hoeft. De huisarts kan ook hechten, plakken en verbinden. Zo'n bezoek aan de huisarts kost de patiënt niks, terwijl de ziekenhuiskosten wel worden doorberekend. Verder kan ik in mijn praktijk longfunctieonderzoeken doen, echo's maken en nog veel meer. Kortom, bij een huisarts kan vaak meer dan je denkt."
Steeds meer coach
Ook fysiotherapeut Willem van Lindenberg van AdFysio Weesp ziet een afname van behandelingen. "Niet zozeer in het aantal patiënten, maar meer in het aantal behandelingen per patiënt. Toen fysiotherapie nog onbeperkt in de basisverzekering zat, kwamen mensen rustig twee keer in de week voor een massage of een andere behandeling. Nu komen ze een of twee keer en gaan dan thuis verder met oefeningen. Een fysiotherapeut wordt steeds minder een behandelaar en steeds meer een coach." Van Lindenberg kan zich voorstellen dat het nieuwe zorgstelsel voor sommige Weespers slikken is, maar hij kijkt vooral naar de kansen. "Nog meer dan voorheen doet de fysiotherapeut zijn best om te zorgen dat een klacht niet meer terugkomt of dat mensen zichzelf kunnen helpen als het probleem weer de kop op steekt. Wie bijvoorbeeld wel eens last heeft van een tennisarm kan met effectieve oefeningen zichzelf helpen, daarvoor hoef je echt niet steeds naar een fysiotherapeut."
'Besparen is mogelijk, een huisarts kan vaak meer dan je denkt'
Fysiotraining
Samen met andere fysiotherapeuten in Weesp runt Van Lindenberg ook het FysioTrainingscentrum Weesp. Dit centrum kan een oplossing zijn voor mensen die een beperkte of geen aanvullende verzekering hebben, maar wel gebaat zijn bij fysiotherapie. "We geven bijvoorbeeld groepsfysiotherapie en dat is natuurlijk veel goedkoper dan een een-op-eenconsult. Daarnaast hebben we een uitgebreid lesprogramma dat mensen de kans geeft op een veilige en verantwoorde manier te sporten en te bewegen zodat klachten verminderen of worden voorkomen. Want laten we wel wezen: de welvaart heeft de gezondheid van de mens geen goed gedaan. Wie wil besparen op zorgkosten kan zich het beste een goede leefstijl aanmeten. Met gezond eten en voldoende beweging kom je een heel eind."
Kwestie van vertrouwen
De Weesper tandarts Huub Wansink wordt door zijn patiënten ook steeds vaker gevraagd wat een behandeling gaat kosten. "Een kroon bijvoorbeeld, dat is best een grote uitgave. Het komt wel eens voor dat mensen besluiten om daarmee te wachten." Vindt hij dat deze patiënten zichzelf hiermee noodzakelijke zorg onthouden? "Soms wel. Maar soms kun je een probleem ook op een goedkopere manier oplossen, ook al is dat minder duurzaam. Het verschilt heel erg per geval." De meeste patiënten gaan echter mee in Wansinks oordeel. "Ik heb al bijna 30 jaar een kleinschalige tandartspraktijk in Weesp. Sommige patiënten ken ik al sinds ik hier begon, daar heb ik een goede vertrouwensrelatie mee. Zij vertrouwen op mijn oordeel."