Meer inwoners met schulden binnen de gemeente Amsterdam ontvangen de juiste ondersteuning

REGIO/AMSTERDAM - Inwoners van de gemeente Amsterdam komen minder vaak en minder lang onder beschermingsbewind te staan. Beschermingsbewind is een ingrijpende maatregel die de rechter oplegt als iemand niet in staat is zijn of haar financiën te beheren. 

Toen in 2019 het aantal inwoners onder beschermingsbewind bleef groeien en er signalen waren dat mensen langer dan nodig onder bewind bleven staan introduceerde het college van burgemeester en wethouders een aanpak en een kwaliteitsconvenant om er voor te zorgen dat mensen niet onterecht of onnodig lang geen recht hebben om over hun eigen geld te beschikken. Deze aanpak begint nu aan te slaan.

Aanpak beschermingsbewind

In 2019 was het aantal mensen in schuldenbewind fors aan het groeien, van 1.600 in 2016 naar 4.000 in 2019. Ook waren er signalen dat mensen die onder bewind stonden niet goed werden geholpen en te lang onder bewind bleven staan. Om deze trend te stoppen introduceerde de gemeente in 2019 de ‘Amsterdamse Aanpak Beschermingsbewind’. 

Er kwam een convenant waarmee de gemeente de samenwerking met bewindvoerderskantoren versterkte en strengere eisen afsprak over de kwaliteit van de dienstverlening. Het aantal kantoren dat zich bij het convenant heeft aangesloten is gegroeid van 10 in 2021 naar inmiddels 34 kantoren. Dit zorgt ervoor dat mensen beter worden geholpen, wat mogelijkheden biedt om het bewind eerder op te heffen.

Wethouder Moorman (Armoede en Schuldhulpverlening): “Het is een hele zware maatregel als beschermingsbewind wordt opgelegd en iemand niet meer over zijn of haar eigen geld mag beslissen. Dit heeft grote gevolgen voor de zelfstandigheid en het zelfvertrouwen van mensen. We willen dat deze maatregel alleen wordt ingezet als er geen andere opties meer zijn. Ik ben blij dat de Amsterdamse Aanpak en onze versterkte samenwerking met bewindvoerders ervoor zorgen dat beschermingsbewind zorgvuldiger en minder lang wordt ingezet en dat de groep Amsterdammers die onder bewind staat nu is gaan dalen.”

Kwaliteitseisen

Via het convenant zijn meerdere afspraken gemaakt met bewindvoerders over de kwaliteit van hun dienstverlening. Bijvoorbeeld dat ze voor alle nieuwe aanmeldingen binnen 12 maanden verkennen welke extra hulp mogelijk is. Ze kunnen mensen daarvoor direct aanmelden bij een buurtteam. Ook is afgesproken dat ze voor zoveel mogelijk mensen binnen een jaar na de start van het bewind direct bij Kredietbank Amsterdam een schuldenregeling aanvragen. Het proces om schulden op te lossen wordt daarmee fors versneld. Van alle inwoners die nu onder schuldenbewind komen te staan wordt ruim 80% volgens deze kwaliteitsstandaard geholpen.

15% minder mensen in schuldenbewind

Sinds de invoering van de aanpak zijn er jaarlijks minder mensen onder bewind geplaatst. Ook groeide de groep bij wie het bewind kon worden opgeheven elk jaar. Hierdoor is er nu sprake is van een afname van het aantal lopende schuldbewinden: in 2023 daalde het met 15% ten opzichte van 2022. Bij meer dan 1.000 mensen kon het schuldenbewind worden opgeheven. De dalende trend is in de gemeente Amsterdam sterker dan de landelijke ontwikkeling en het is de verwachting dat de trend zich in de komende periode verder doorzet.

Oproep aan het Rijk

Hoewel de resultaten van de aanpak goed zijn, blijft het uitblijven van passend landelijk beleid een zorgpunt. Gemeenten zijn al een lange tijd genoodzaakt om meer uit te geven aan beschermingsbewind, omdat de rijksvergoeding niet toereikend is. SEO Economisch Onderzoek concludeerde onlangs dat het huidige financieringsstelsel van beschermingsbewind niet voldoet en dat de meest kwetsbare mensen hierdoor in de problemen komen. Het college zal daarom het Rijk oproepen om snel de financieringssystematiek voor gemeenten te wijzigen.