Gemeente zet in op ‘zorgzame buurten’: duizenden ouderenwoningen erbij en dertig Lang Leven Thuisflats

REGIO/AMSTERDAM - Tot 2040 komen er 58.000 mensen met een leeftijd van boven de 65 bij in de gemeente Amsterdam, zodat straks ruim een kwart van de huishoudens 65 plus is. Ook verdubbelt het aandeel 85 plussers. Tegelijkertijd woont ongeveer 60 procent van de 65 plussers in een woning die niet volledig toegankelijk is. 

Om langer zelfstandig wonen mogelijk te maken is het belangrijk om nieuwe woonzorgconcepten te ontwikkelen, met voldoende ruimte voor ontmoeting in de buurt, en waar ouderenwoningen zo veel mogelijk geclusterd zijn om zorg en ondersteuning efficiënt te kunnen leveren. 

Lang Leven Thuisflats

Daarom wil de gemeente de komende jaren minimaal twintig Lang Leven Thuisflats realiseren, met de ambitie door te groeien naar dertig in 2030. Lang Leven Thuisflats zijn seniorenflats in de bestaande - sociale huur - voorraad die geschikt gemaakt worden om langer zelfstandig te wonen: door bouwkundige aanpassingen, maar ook door zorgfuncties en gezamenlijke activiteiten aan te bieden. In de Lang Leven Thuisflats is bovendien een vast team van zorg- en welzijnsmedewerkers aanwezig.

Geclusterde woningen

Voorheen konden mensen als ze meer zorg nodig hadden meestal terecht in een verpleeghuis. Maar het Rijk heeft bepaald dat daar geen nieuwe plekken mogen bijkomen, en daarom zijn alternatieven nodig. In een stad als Amsterdam waar veel ouderen wonen in een niet volledig toegankelijke en aangepaste woning, is dat een grote opgave. De gemeente zet met de uitvoeringsagenda ouderenhuisvesting daarom in op het realiseren van duizenden geclusterde woningen, in zowel de bestaande voorraad als de nieuwbouw. 

Om het groeiende aantal ouderen te huisvesten zijn tot 2040 23.000 geclusterde woningen nodig. Een deel van deze woningen komt in de Lang Leven Thuisflats. Maar het is ook zaak bij de nieuwbouw de kansen voor geclusterde ouderenwoningen goed in beeld te brengen. Juist de combinatie van goede seniorenwoningen in de nabijheid van zorg maakt dat mensen langer zelfstandig kunnen wonen in een prettige en veilige omgeving. 

Plek voor iedereen

Wethouder Alexander Scholtes (Zorg): “Het samenvallen van het woningtekort, vergrijzing en het personeelstekort in de zorg leidt de komende jaren tot één van de grootste uitdagingen voor onze samenleving: de passende huisvesting van ouderen. 

Hoe zorgen we ervoor dat alle ouderen veilig, prettig en zelfstandig in de gemeente kunnen blijven wonen, bij voorkeur in hun eigen omgeving, en ook als ze intensieve zorg nodig hebben? 

Dat kan als we bouwen aan zorgzame buurten: buurten waar mensen naar elkaar omkijken, waar zorg op maat wordt geleverd en waar mensen iets te doen hebben en elkaar kunnen ontmoeten. 

In die zorgzame buurten zijn voldoende voor ouderen geschikte woningen nodig. Geclusterde woningen met een gezamenlijke ontmoetingsruimte, maar ook woningen waar ouderen volledige zorg kunnen ontvangen: de zorggeschikte woning. Alleen als we dit regelen blijft de gemeente Amsterdam een plek voor iedereen, inclusief het toenemend aantal oudere Amsterdammers en Weespers.”

Andere concrete acties

De gemeente gaat in gesprek met corporaties over geclusterd en aanpasbaar bouwen, over doorstroming en over de toewijzing aan ouderen. Die toewijzing kan gaan om welke woningen met voorrang aan ouderen aangeboden worden, of juist om gemengd toewijzen, zoals bij ‘intergenerationeel wonen’ (ouderen en studenten). 

De gemeente intensiveert ook de voorlichting over langer zelfstandig thuis wonen en verhuisondersteuning. Met het zorgkantoor en corporaties worden afspraken gemaakt over behoud van de huidige verpleeghuisplekken en het selecteren van tenminste tien locaties waar mogelijkheden zijn om nieuwe zorggeschikte of geclusterde ouderenwoningen te realiseren.

Hoe verder

Naast de inzet op het verbeteren van de ouderenhuisvesting, gaat de gemeente zich inspannen voor voldoende mantelzorgondersteuning, de dementievriendelijke stad, het voorkomen of beperken van eenzaamheid onder ouderen en de vitaliteit van deze groep. Een uitwerking hiervan volgt binnenkort in de plannen voor een Age Friendly City en het programmaplan Vitaal Ouder Worden.