Onder meer een wezel en een ringslang zijn zonder kleerscheuren aan de overkant van het spoor gekomen. Cameravallen bij de nieuwe faunapassages rond het spoor tussen Naarden en Weesp vormen hiervan het bewijs. Om de zoveel tijd halen onderzoekers van Movares de geheugenkaartjes uit de camera's. Tussen een hele reeks 'zwarte' beelden doken al snel ook de eerste dieren op.
Afgelopen zomer werden tijdens de grootschalige werkzaamheden aan het spoortraject Naarden-Bussum negen faunapassages aangelegd. Twee daarvan zijn specifiek in opdracht van de provincie Noord-Holland voor dit project ontworpen door advies- en ingenieursbureau Movares. De door hen ontwikkelde dwarsligger faunapassage is een doorgang gelegen tussen twee spoorbielzen, waardoor kleine dieren direct onder het spoor kunnen oversteken.
Versnipperde natuur
Faunapassages worden sinds een jaar of vijftien ingezet om versnipperde natuurgebieden met elkaar te verbinden. Ze leiden de dieren op een natuurlijke en veilige manier naar de andere kant van een drukke weg of spoorwegovergang. Faunapassages heb je in allerlei soorten en maten, van loopplanken en tunneltjes tot complete wildviaducten. Om ervoor te zorgen dat dieren deze oplossing ook echt gebruiken, worden ze met bijvoorbeeld schermen en rasters naar de passage geleid.
De dwarsligger is speciaal ontworpen voor het natte Naardermeer
Aan het assortiment faunapassages kan nu ook de dwarsligger-variant worden toegevoegd. Movares ontwierp 'm speciaal voor het Naardermeer. Dat heeft te maken met de grondwaterstand in dit natuurgebied. Die is te hoog om aan de voorwaarden van reeds bestaande varianten te voldoen. Volgens ontwerper en bedenker Movares kan de dwarsligger de oplossing zijn, ook voor andere natte gebieden. In samenwerking met ProRail en de provincie Noord-Holland is een pilot van twee jaar afgesproken.
Innovatie stimuleren
De monitoring regelt het bureau zelf. En daarom moeten medewerkers van Movares tot en met september 2021 elke maand het natuurgebied in om de vier infraroodcamera's leeg te halen die bij de nieuwe passages zijn opgehangen. Een ecoloog beoordeelt vervolgens het materiaal op de sd-kaartjes. Daaruit blijkt dat verschillende soorten bewoners van het Naardermeer de nieuwe voorziening al ontdekt hebben. De passage lijkt z'n investering dus waard, waarschijnlijk door de lichtdoorlatendheid van de holle constructie. De provincie Noord-Holland is opdrachtgever en wil op termijn de andere zeven passages ook gaan monitoren in de hoop innovatie te stimuleren.
Hier nog een foto van een dier dat veilig aan de andere kant van het spoor is gekomen. Het gaat om een onschuldige ringslang. Deze foto is gemaakt bij daglicht. Martine van den Heuvel van de provincie Noord-Holland legt na navraag bij Movares uit: "Er worden om de vijf minuten foto’s gemaakt én er worden foto’s gemaakt bij bewegingen van warmbloedige dieren. De bewegingssensoren van de camera’s reageren namelijk op veranderingen in het warmtebeeld. Reptielen en amfibieën zijn koudbloedig en worden dus niet waargenomen. Vandaar dat elke camera sowieso elke vijf minuten een foto maakt. De sensor reageert op wijzigingen in het infraroodbeeld en de camera maakt als het donker is, geen kleurenfoto’s maar zwart-wit foto’s van het infraroodbeeld."
Twee weken geleden zijn er 60.000 foto’s binnengehaald, op veel staat niets
'Blij van'
Volgens Van den Heuvel zijn er twee weken geleden circa 60.000 foto’s binnengehaald: "Er worden dus héél véél foto’s gemaakt. Maar vooral op die foto's die om de 5 minuten worden gemaakt zonder gedetecteerde aanwezigheid staat vaak niets". Op de foto's waarop gelukkig wél iets te zien is, zijn inmiddels de wezel, marter, ringslang, egel, muis en Amerikaanse rivierkreeft waargenomen: "Veelbelovend inderdaad. Na de monitoringsperiode levert Movares een eindrapport. Belangwekkende resultaten worden dan, maar ook tussentijds, door de provincie gepubliceerd. Wij worden hier zelf namelijk ook erg blij van."
