Geen U

Iedere week kun je op woensdag een column lezen van ons vaste schrijfkwartet. Deze week heeft Hans Burggraaff het over aanspreektitels.

In mijn huisartspraktijk komen regelmatig artsen en huisartsen in opleiding. Een van de terugkerende vragen is of ze tegen mij ‘je en jij’ mogen zeggen. Ik moet dan vaak denken aan het gesprek dat ik als een van de artsen op de afdeling chirurgie van het ziekenhuis in Amersfoort had. De chirurg vertelde ons dat wij als arts-assistenten voortaan ‘je en jij’ tegen hem moesten zeggen. Ons antwoord? Ja meneer! 

Zonder dat wij dit met elkaar besproken hadden, was voor ieder van ons direct duidelijk: we blijven ‘u’ zeggen. Mijn overleden echtgenote Betty wilde nooit met u aangesproken worden. Dat vond ze heel ongemakkelijk. Ze stond erop met je en jij te worden aangesproken. Anderen kon dat alleen maar op hun gemak stellen, was haar zienswijze. 

De (huis)artsen in opleiding laat ik de keuze. Ik vind het allebei oké. Wat mij betreft gaat het niet om jij of u, maar om omgangsvormen en respect tonen. Het aanspreken met u of jij verandert ook in Weesp. Als voorbeeld de praktijkfolder van mijn huisartspraktijk. Regelmatig maak ik een kleurige folder met allerlei informatie over mijn praktijk. Het is een folder met onder andere foto’s van stralende medewerkers, gemaakt door een bekende Weesper fotograaf. Veel lezers kennen zo’n folder wel. ‘U’ was voorheen de aanspreektitel. In de laatste folder is dat veranderd. De aanspreektitel is ‘jij’ geworden. 

Ook op Weesper basisscholen is het aan het veranderen. Je en jij zeggen tegen de meester of juf? In mijn basisschoolleeftijd was dat uitgesloten. Het kwam niet in je op! Hoewel ‘u’ op basisscholen nog steeds wel wordt gebezigd, is het ‘je of jij’ tegen de meester of de juf gemeengoed geworden. In mijn spreekkamer kom ik het onderwerp ook tegen. Patiënten vragen geregeld: Is het oké om ‘je en jij’ te zeggen? Vaak hebben ze dan al: “Hallo Hans!”, gezegd bij binnenkomst! 

Gebruik ik geen ‘u’ meer? Toch wel. Ik let er nu meer op en merk dat ik dat toch ook nog wel doe. Het gebeurt onbewust. Hoe zouden mijn kleinkinderen mij eigenlijk aanspreken? Met u of met jij?

Hans Burggraaff is huisarts, voorzitter van CDA Weesp en oud-voorzitter Oranjevereniging. Volgende week op deze plek: tekstschrijver Nora Schenk.